Η «Αγορά» ήταν μια κεντρική τοποθεσία στις πόλεις-κράτη της αρχαίας Ελλάδας. Ένα μέρος συνάθροισης, μια συνεύρεση ενεργών πολιτών, το κέντρο της Πόλης για την πολιτική, οικονομική, αθλητική, καλλιτεχνική και πνευματική ζωή. Ήταν η καρδιά της Δημοκρατίας. Στη σύγχρονη Ελλάδα, η «Αγορά» έχει χάσει το αρχικό της νόημα και κατέληξε να σηματοδοτεί μόνο τις εμπορικές συναλλαγές. Σήμερα είναι λέξη κυρίαρχη στην πραγματικότητα που βιώνουν οι Έλληνες, καθώς η χώρα στροβιλίζεται σε μια οικονομική δίνη που παρασύρει ανθρώπινες ζωές στο πέρασμά της.
Η Ελλάδα, σύμβολο του ευρωπαϊκού πολιτισμού λόγω της αρχαίας κληρονομιάς της, βιώνει κοινωνικές συνθήκες που κανείς στη μεταπολεμική ιστορία της Ευρώπης δεν φανταζόταν ότι θα αντιμετώπιζε ξανά. Άστεγοι, συσσίτια, ανεργία, φτώχεια, μια κατάσταση κοινωνικής αστάθειας, βίαιες συγκρούσεις και ραγδαία άνοδος της Ακροδεξιάς. Το όνειρο της ευημερίας μετατρέπεται σε εφιάλτη και η πολιτική σκηνή των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών ανατρέπεται.
Ο Γιώργος Αυγερόπουλος, ένας διεθνώς καταξιωμένος ντοκιμαντερίστας, γίνεται μάρτυρας της πτώσης. Μετά από 13 χρόνια ενεργούς δημοσιογραφίας και κινηματογραφικής τεκμηρίωσης επίκαιρων θεμάτων σε όλο τον πλανήτη, τώρα στρέφει επειγόντως την κάμερά του προς την πατρίδα του. Καταγράφει την εξέλιξη της κρίσης από τα πρώτα στάδια, ενώ αφουγκράζεται τον αντίκτυπό της στις ζωές απλών ανθρώπων από όλες τις κοινωνικές τάξεις, τους οποίους παρακολουθεί σε βάθος χρόνου. Γίνεται μάρτυρας των αντιδράσεων του κόσμου στο δρόμο, της ανόδου του φασισμού αλλά και των κινημάτων αλληλεγγύης, ενώ παράλληλα αναζητά απαντήσεις από τις σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες της χώρας, καθώς και από ειδικούς αναλυτές και αρμόδιους για τη λήψη αποφάσεων από τη διεθνή πολιτική σκηνή.
Τα τελευταία 13 χρόνια, ταξιδεύω στον κόσμο, κινηματογραφώντας και φέρνοντας στο κοινό εικόνες ενός κόσμου άδικου, σκοτεινού, βασανισμένου και πολύ συχνά επικίνδυνου. Έχω αντιμετωπίσει την ανθρώπινη απελπισία, την πείνα, την ανέχεια, τον πόλεμο και τον θάνατο κάθε είδους. Έχω εκθέσει την απληστία των κυβερνήσεων και των πολυεθνικών, που ενώ υπόσχονται «ανάπτυξη» φέρνουν φτώχεια και χάος. Ωστόσο, παντού έβρισκα με κάποιο τρόπο σθένος, ελπίδα και δύναμη.
Τώρα κινηματογραφώ την ίδια μου τη χώρα: αυτά που είδα στην Αφρική, την Ασία ή τη Λατινική Αμερική, τώρα συμβαίνουν στη γειτονιά μου. Το «Αγορά» είναι η προσωπική μου αντίδραση στην κρίση, η θέση που παίρνω απέναντι στην αδικία. Στόχος μου είναι να δώσω φωνή στους ανθρώπους που δεν μπορούν να ακουστούν.
Από τις αρχές της κρίσης το 2010, με μία ομάδα συνεργατών ξεκινήσαμε να παρακολουθούμε ζωές ανθρώπων διαφορετικών κοινωνικών στρωμάτων παρατηρώντας πώς οι ζωές τους αλλάζουν καθώς ο χρόνος περνά και πώς η κρίση επηρεάζει ή όχι τις ζωές τους. Παράλληλα, καταγράφουμε τη δραματική χρονική ακολουθία της ίδιας της κρίσης, αναζητώντας απαντήσεις από ανθρώπους-κλειδιά, πολιτικούς ή insiders τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Παρακολουθούμε επίσης την άνοδο του φασισμού αλλά και των κινημάτων αλληλεγγύης.
Η ταινία γίνεται τελικά μια αναζήτηση για την αρχική σημασία της Αγοράς. Στην Αρχαία Αθήνα ήταν η καρδιά και η μήτρα της Δημοκρατίας, το κέντρο της πολιτικής, οικονομικής και θρησκευτικής ζωής. Σήμερα, στα Νέα Ελληνικά, η λέξη Αγορά υποδηλώνει απλώς ένα τόπο εμπορικών συναλλαγών.
Του Luis Hernández Navarro. Μετάφραση από τα ισπανικά στα αγγλικά Sally Seward. Μετάφραση από τα αγγλικά στα ελληνικά Sylvia.
Είναι νέοι άνθρωποι, ως επί το πλείστον τα παιδιά των αγροτικών οικογενειών, οι μαθητές σε ένα αγροτικό *("normal") σχολείο. Αυτός είναι ο λόγος που εξαφανίστηκαν με τη βία. Υπερασπίζονταν τη δημόσια εκπαίδευση, τα αγροτικά δημόσια σχολεία, τη διδασκαλία που έχει στόχο να εξυπηρετήσει τους πιο ενδεείς και την κοινωνική μεταμόρφωση του Μεξικού. Αυτός είναι ο λόγος που τους πυροβόλησαν και τους απήγαγαν.
Η βίαιη εξαφάνιση των φοιτητών από την Ayotzinapa ήταν μια κοινή προσπάθεια της δημοτικής αστυνομίας και των εκτελεστών που εργάζονται για το καρτέλ Guerreros Unidos. Δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ του ενός και του άλλου. Κατά τη διάρκεια της ημέρας οι εγκληματίες εργάζονται φορώντας στολή, τη νύχτα το κάνουν ντυμένοι με πολιτικά. Στο εγκληματικό κράτος που κυβερνά τεράστια τμήματα του Guerrero, οι έμποροι ναρκωτικών και οι αστυνομικοί είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.
Απήγαγαν και σκότωσαν τους νέους από την Ayotzinapa επειδή μπορούσαν. Δεν ήταν καθόλου δύσκολο για αυτούς να αφαιρέσουν τη ζωή τους ή να τους απομακρύνουν παράνομα. Η σημερινή ατμόσφαιρα στην οποία οι φοιτητές των μέσων δημοσίων σχολών έχουν δαιμονοποιηθεί και στην οποία υπάρχει γενική ατιμωρησία καθώς και το εγκληματικό κράτος τους έκανε να πιστεύουν ότι τίποτα δεν θα συμβεί σε αυτούς, ότι είχαν την άδεια και το ελεύθερο να σκοτώσουν.
Από τις 26 Σεπτεμβρίου, οι φοιτητες των αγροτικών σχολών, δαιμονοποιούνται τόσο στην περιοχή τους όσο και σε ολόκληρη την χώρα. Τόνοι λάσπης και ψέματα έχουν εξαπλωθεί εναντίον τους, χωρίς να είναι απαραίτητη η παροχή οποιασδήποτε απόδειξης. Έχουν εξαπλωθεί από τους επιχειρηματίες του κράτους, τους ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων με επικεφαλής τον Claudio X. González και την πρωτοβουλία του Mexicanos Primero, (Πρώτα οι Μεξικανοί) τους τωρινούς δημοσίους υπαλλήλους της εκπαίδευσης και από τους πολιτικούς όλων των κομμάτων.
Στην Guerrero, η ατιμωρησία είναι το όνομα του παιχνιδιού. Τα θύματα των σφαγών στην Aguas Blancas (το 1995) και στο El Charco (το 1995) εξακολουθούν να περιμένουν δικαίωση. Ο Armando Chavarría, ηγέτης του Κογκρέσου του Guerrero και υποψήφιος για κυβερνήτης της, σκοτώθηκε το 2009, η υπόθεσή του δεν έχει ακόμη διελευκανθεί. Τον Δεκέμβριο του 2011 αρκετοί αστυνομικοί σκότωσαν δύο μαθητές στην Ayotzinapa. Οι δολοφόνοι είναι ελεύθεροι. Πολλές από τις περιφέρειες του κράτους είναι γεμάτες από λαθραία νεκροταφεία που στεγάζουν τα οστά των μη ταυτοποιημένων νεκρών.
Το Ακαπούλκο, η Iguala, το Eduardo Neri και πολλοί άλλοι δήμοι του κράτους, είναι εδάφη διακίνησης ναρκωτικών. Οι εγκληματικές οργανώσεις Guerreros Unidos, Los Rojos και La Familia και oι υποστηρικτές τους, συγκρούονται για την μαριχουάνα και της επιχειρήσεις της καλλιέργειας παπαρούνας, τις οδούς διακίνησης των ναρκωτικών ουσιών και τις αγορές, καθώς και για τον έλεγχο των δραστηριοτήτων σχετικά με απαγωγές και βιομηχανίες. Αυτός είναι ο λόγος που οι κοινοτικές αστυνομικές δυνάμεις και οι ομάδες αυτοάμυνας έχουν εμφανιστεί παντού. Στις 12 του περασμένου Σεπτέμβρη μια ομάδα από 100 κουκουλοφόρους εισέβαλε στην κοινότητα Carrizalillo, όπου λειτουργεί ένα τεράστιο ορυχείο, που ανήκει στην καναδική εταιρεία Goldcorp. Πυροβόλησαν εναντίον αμάχων, επιδιώκοντας να δηλώσουν με αυτόν τον τρόπο, ότι η πόλη τους ανήκει.
Όπως δείχνουν οι περιπτώσεις της Iguala και της Olinala, μεταξύ άλλων, ότι αυτά τα καρτέλ επωφελούνται από την προστασία και την υποστήριξη των πολιτικών και των αστυνομικών στους δήμους και στην κρατική κυβέρνηση. Όταν ο José Luis Abarca, ο δήμαρχος της Iguala, κατηγορήθηκε ως υπεύθυνος για τη δολοφονία τριών αντιπάλων της κυβέρνησης του, η υπόθεση έκλεισε. Ο δήμαρχος προστατεύτηκε από το τοπικό Κογκρέσο, από μέλη της κυβέρνησης του κράτους και από τουλάχιστον ένα μέλος του ομοσπονδιακού συνεδρίου. Η Nestora Salgado, επικεφαλής της τοπικής αστυνομίας της Olinala, φυλακίστηκε σε μια φυλακή υψίστης ασφαλείας, τον Αύγουστο του 2013, επειδή εξέδωσε δελτίο Τύπου, στο οποίο επισήμανε τη συμμετοχή του δημάρχου του δήμου της και άλλων κρατικών υπαλλήλων στη διακίνηση των ναρκωτικών.
Αυτά τα δίκτυα συνενοχής κάνουν τις εξουσίες του κράτους να εξαφανίζονται. Με αυτούς δεν υπάρχει τρόπος να επέλθει δικαιοσύνη. Ο Ángel Aguirre διοικητής του Rivero εγκαινιάστηκε με τη δολοφονία των δύο μαθητών από το σχολείο της Ayotzinapa. Το νέο έγκλημα εναντίον τους, που έγινε στις 26 Σεπτεμβρίου, καθιστά απαραίτητη την παραίτησή του. Όπως έχουν τα πράγματα, είναι ένας ανύπαρκτος ηγέτης.
Ο Κυβερνήτης Aguirre δεν κατέχει τα ηνία της κυβέρνησης στο Guerrero. Σε όλα τα πρακτικά ζητήματα και πάνω απ 'όλα στον τομέα της ασφάλειας, ο υπεύθυνος της διοίκησης του κράτους είναι ο ανιψιός του, Jesús Ernesto Aguirre Gutiérrez, με γραφεία στο σπίτι του κυβερνήτη στο Guerrero και προσωπικό κάτω από τις εντολές του.
Πριν γίνει ο «σούπερ φορέας» της κυβέρνησης του θείου του, ο Jesús Ernesto Aguirre Gutiérrez ήταν ένας κυβερνητικός υπάλληλος στο Ινστιτούτο Κοινωνικής Ασφάλισης και Υπηρεσιών για τους Κρατικούς Εργαζόμενους (ISSSTE), από όπου έφυγε, όταν κατηγορήθηκε, ότι απέσπασε εκατομμύρια των νομισματικών πόρων από το ίδρυμα για να υποστηρίξει την καμπάνια του εξαδέλφου του, Ángel Aguirre Herrera, που ήταν υποψήφιος του PRI για το ομοσπονδιακό Κογκρέσσο για την περιοχή 8 της Costa Chica.
Στα χέρια του Aguirre Gutiérrez βρίσκονται οι σχέσεις με τον Τύπο, οι πολιτικοί παράγοντες και οι βασικές δυνάμεις όλων των ειδών στην πολιτεία. Προχωρά επίσης, σε αποφάσεις σχετικά με τις αγορές, την εκπαίδευση και τον τουρισμό. Είναι στην πραγματικότητα το χέρι που λικνίζει το λίκνο της πολιτειακής κυβέρνησης. Με αυτή την ισχύ, δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από αυτό που συνέβη στην Iguala.
Αυτοί που πυροβόλησαν τους φοιτητές από την Ayotzinapa και τους συνέλαβαν, είναι οι αστυνομικοί. Ήταν ο διευθυντής της δημόσιας ασφάλειας τη Iguala, Francisco Salgado Valladares, ο οποίος διέταξε τη σύλληψή τους. Οι νέοι οδηγήθηκαν στα επίσημα οχήματα. Για πρακτικούς λόγους, οι κρατικές αρχές επέτρεψαν στον δήμαρχο της Iguala, José Luis Abarca, και στον διευθυντή της δημόσιας ασφάλειας να διαφύγουν. Το Κόμμα της Δημοκρατικής Επανάστασης (PRD) έκανε μια εβδομάδα (μία εβδομάδα!) για να αποβάλει το δημοτικό πρόεδρο από τις τάξεις του και, παρά τις σοβαρές καταγγελίες που διατυπώθηκαν εναντίον του από τότε που διορίστηκε, το 2012, του παρείχε πάντα προστασία και υποστήριξη. Και ακόμα και τώρα συνεχίζει να υπερασπίζεται τον Ángel Aguirre Rivero.
Εάν οι δυνάμεις της διακίνησης των ναρκωτικών έχουν κατασκηνώσει στην περιοχή, είναι γιατί τα τρία επίπεδα της κυβέρνησης τους επιτρέπουν να το κάνουν. Όπως και να το δει κανείς, τα γεγονότα στην Ayotzinapa αποτελούν ένα Πολιτειακό έγκλημα, αλλά αποτελούν επίσης και ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, όπως ορίζεται στο Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να περιγράψει κάποιος τη δολοφονία έξι ανθρώπων στα χέρια των αστυνομικών (τρεις από αυτούς μαθητές), τα βασανιστήρια και την αναγκαστική εξαφάνιση 43 νέων ανθρώπων, ως επί το πλείστον παιδιά αγροτών και σπουδαστές του δημόσιου αγρονομικού σχολείου Isidro Burgos . Τους πήραν την ζωή, τους θέλουμε πίσω στη ζωή!
*(Οι σχολές Normal στο Μεξικό είναι κολέγια που διδάσκουν και κυρίως εκπαιδεύουν αγρότες και αυτόχθονες νέους, για να γίνουν εκπαιδευτικοί στις δικές τους κοινότητες.)
Με μαχητικά αεροσκάφη να πετούν από πάνω και με το ξέσπασμα των βίαιων συγκρούσεων μεταξύ Τούρκων αστυνομικών και Κούρδων διαδηλωτών, ο Ισκεντέρ Ντογκού *στέλνει ανταπόκριση από το Κουρδιστάν.
Κούρδοι μαχητές
10 Οκτωβρίου 2014
Μετά από μια-δυο ημέρες στο Βόρειο Κουρδιστάν, έχοντας μιλήσει με πολλούς ανθρώπους και έχοντας δει και ακούσει περισσότερα από αυτά που το μυαλό μου μπορεί να επεξεργαστεί, ήρθε η ώρα να μοιραστώ μερικές παρατηρήσεις και εμπειρίες. Δύο μέρες πριν, την Τρίτη 7 Οκτωβρίου, οι Κούρδοι σε όλη την Τουρκία, αλλά κυρίως στη νοτιοανατολική περιοχή της χώρας, βγήκαν στους δρόμους σε ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντια στο ρόλο της Τουρκίας στην επικείμενη σφαγή στο Κομπανί. Το μέγεθος και η ένταση των διαμαρτυριών είναι πρωτοφανείς (τουλάχιστον σε σχέση με τη βία της δεκαετίας του 1990), όπως και η αντίδραση του κράτους. Η γνώμη που συμμερίζονται οι περισσότεροι άνθρωποι που έχω γνωρίσει, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών, είναι ότι πρόκειται για την αρχή μιας νέας κουρδικής εξέγερσης.
Πριν από οτιδήποτε άλλο, αυτό που πρέπει να γίνει απολύτως σαφές είναι ότι οι Κούρδοι δεν διαμαρτύρονται για να απαιτήσουν μια στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας, όπως έχει παρουσιαστεί από πολλά mainstream μέσα ενημέρωσης. Αντ' αυτού, οι διαδηλωτές - οι Κούρδοι και οι υποστηρικτές τους - απαιτούν να τερματιστεί η συγκαλυμμένη στήριξη της Τουρκίας στο ISIS και να ανοίξουν τα σύνορα στο Κομπανί για να περάσουν οι πρόσφυγες, η ανθρωπιστική βοήθεια και τα όπλα. Κάθε ένα άτομο με το οποίο μίλησα στα χωριά Ντιγιαρμπακίρ, Ούρφα, Σουρούκ, και στα χωριά στα σύνορα, συμφωνούν σε ένα πράγμα: Το ISIS δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει τόσο δυνατό και να κατακτήσει τόσο μεγάλο κομμάτι από τη Ροχάβα, αν δεν είχαν την υλική, οικονομική και υλικοτεχνική υποστήριξη που τους παρέχει το τουρκικό κράτος.
Τα βρώμικα κόλπα της Τουρκίας
Σε ένα χωριό έξω από το Σουρούκ, την τουρκική μεθοριακή πόλη απέναντι από το Κομπανί, μερικοί νέοι άντρες - όλοι Κούρδοι της Συρίας - μου είπαν ότι δεν μπορούν να κοιμηθούν τη νύχτα λόγω των φόβων και των ανησυχιών τους. Το Κομπανί είναι ορατό στον ορίζοντα και στήλες καπνού υψώνονται πάνω από την πόλη, ως αποτέλεσμα των αεροπορικών επιδρομών της συμμαχίας, με αεροπλάνα συνεχώς να πετάνε πάνω από τα κεφάλια μας. Οι Κούρδοι, είναι μέλη μιας ομάδας έξι οικογενειών που διέσχισαν τα σύνορα προς την Τουρκία από κοινού και οι οποίοι βρήκαν τώρα καταφύγιο στο σπίτι ενός αγρότη. Μου επιβεβαιώνουν ότι είδαν με τα ίδια τους τα μάτια ένα τρένο που εισήλθε στη Συρία από την Τουρκία, φορτωμένο με άρματα μάχης και πυρομαχικά που προορίζονταν για άγνωστη τοποθεσία στη ελεγχόμενη από το ISIS περιοχή.
O Αμπντουραχμάν Αμπουκαντίρ, ένας Σύρος Κούρδος στα πενήντα του, ο οποίος έφυγε από το σπίτι του περίπου είκοσι μέρες πριν, είναι σαφής πάνω σ' αυτό το θέμα: στο χωριό Ξερμπιζάν (περίπου 30 χιλιόμετρα από το Κομπανί) όπου είχε ένα καφενείο, είδε τις YPG / YPJ (Λαϊκές Αμυντικές Δυνάμεις και τις Γυναικείες Αμυντικές Δυνάμεις) να καταστρέφουν τέσσερα τανκ των ISIS. Σύμφωνα με τον Αμπντουραχμάν, ο τουρκικός στρατός παρατηρούσε τη μάχη μεταξύ των YPG / YPJ και του ISIS από μακριά. Λίγο αργότερα, είδε ένα τρένο να μπαίνει στι Συρία από την Τουρκία και να μεταφέρει ακριβώς τέσσερα τανκ για να αναπληρώσουν τις απώλειες του ISIS από τα χέρια των YPG / YPJ.
Σε μια άλλη περίπτωση, εντόπισε μια ομάδα ανδρών με "όπλα με μεγάλες κάνες, όπως εκείνες των ελεύθερων σκοπευτών" που προέρχονταν από την Τουρκία. Αυτό έγινε αμέσως μετά που οι YPG / YPJ είχαν αναγκάσει το ISIS σε υποχώρηση. Τότε αυτή η ομάδα των ενόπλων ανδρών άλλαξε την πορεία της μάχης σκοτώνοντας πάνω από ογδόντα μαχητές των YPG / YPJ.
Υποστήριξη για την επανάσταση της Ροχάβα
Ανάμεσα σε όλες τις διάφορες συζητήσεις που είχα με πρόσφυγες από τη Συρία, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών, υπάρχει ένα επαναλαμβανόμενο θέμα: κάθε πρόσωπο που μίλησα εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή του για την κοινωνική επανάσταση της Ροχάβα. Ένας 42χρονος πατέρας δύο παιδιών, ο οποίος τώρα ζει με την οικογένειά του στην αυλή ενός τοπικού τζαμιού στο Σουρούκ - στηριζόμενοι στη γενναιοδωρία του δήμου για να τους ταΐσει - καθιστά πολύ σαφές ότι η ζωή του δεν ήταν ποτέ καλύτερη από ό, τι όταν είχε καθιερωθεί η δημοκρατική αυτονομία στη Ροχάβα. "Ήταν πολύ καλά. Ο καθένας μπορούσε να απολαύσει την ελευθερία, οι άνδρες και οι γυναίκες αντιμετωπίζονταν ισότιμα και δεν υπήρχε τριβή μεταξύ των διαφορετικών θρησκευτικών και εθνοτικών ομάδων ".
Μου λέει, ότι η γενειάδα του έχει ασπρίσει τις τελευταίες δύο εβδομάδες: "Ποτέ δεν είδα κάτι τέτοιο στη ζωή μου". Έπειτα, συνεχίζει να εξηγεί ότι θα προτιμούσε τη ζωή σε μια σκηνή στη Ροχάβα από το να μείνει εδώ στην Τουρκία, όπου φοβάται την κυβέρνηση τόσο πολύ, που δεν θέλει ούτε να πει το όνομά του σε μένα. "Υπάρχουν δύο βεβαιότητες στη ζωή του Κούρδου: Η καταπίεση και ο θάνατος." Δυστυχώς, το μόνο πράγμα που θα μπορούσε να αλλάξει αυτή τη μοίρα των Κούρδων, η επανάσταση της Ροχάβα, έχει τώρα εξοντωθεί στο Κομπανί από τις συνεχείς επιθέσεις του ISIS και τις κυνικές προσπάθειες της τουρκικής κυβέρνησης.
Ο Αμπντουραχμάν τονίζει ότι το σύστημα των καντονιών, ένα είδος ομοσπονδίας τοπικών κοινοτήτων που αυτοδιοικούνται μέσω τοπικών συμβουλίων και άμεσης δημοκρατίας, δεν ήταν απλώς ωφέλιμο για τους Κούρδους, αλλά ήταν ένα κοινό σχέδιο με τη συμμετοχή όλων των τοπικών εθνοτικών ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των Ασσυρίων, των Γιεζίδων, των Τουρκομάνων, των Αράβων και άλλων.
Ο Βαχάμπ και ο Σερχάτ, δύο νεαροί ακτιβιστές της Επαναστατικής Αναρχικής Δράσης (DAF) στην Τουρκία, οι οποίοι βρίσκονται στα σύνορα για πάνω από δύο εβδομάδες για να δείξουν την αλληλεγγύη τους στους Κούρδους από το Κομπανί, βοηθάνε τους πρόσφυγες και στις δύο πλευρές των συνόρων και περιφρουρούν ένα από τα χωριά για να αποτρέψουν επίδοξους τζιχαντιστές να μπουν στη Συρία και να ενταχθούν στο ISIS. Συμφωνούν με τον Αμπντουραχμάν: "Η επανάσταση στην Ροχάβα είναι εναντίον του σχηματισμού κράτους και των τρομοκρατικών συμμοριών, βασίζεται στην χειραφέτηση και την άμεση δημοκρατία, την αυτονομία και την αυτο-διοίκηση και απορρίπτει κάθε μορφή ιεραρχίας και εξουσίας."
Συνεχίζονται οι ταραχές
Καθώς γράφω αυτές τις λέξεις στην πόλη Ούρφα, μπορώ να ακούσω την τοπική αστυνομία να ρίχνει δακρυγόνα στους φιλοκούρδους διαδηλωτές ,λίγα τετράγωνα πιο κάτω. Την ίδια στιγμή, μπορώ να ακούσω τα μαχητικά αεροσκάφη των συμμαχικών δυνάμεων που κατευθύνονται στο Κομπανί, περίπου πενήντα χιλιόμετρα νότια από εδώ.
Η κατάσταση στο Βόρειο Κουρδιστάν (Νότια Τουρκία) κλιμακώνεται από λεπτό σε λεπτό. Παρά τις εκκλήσεις του ηγέτη του ΡΚΚ Οτσαλάν και του ηγέτη του Δημοκρατικού Λαϊκού Κόμματος (HDP) Ντεμιρτάς, να σταματήσει η βία, άλλοι δέκα θάνατοι αναφέρθηκαν σήμερα - που ανεβάζουν τον αριθμό των θυμάτων σε είκοσι μέσα στις δύο τελευταίες ημέρες.
Τα θύματα δεν είναι μόνο Κούρδοι διαδηλωτές, αλλά και αξιωματικοί της αστυνομίας και υποστηρικτές του ISIS, πυροδοτώντας φόβους για μια κλιμάκωση της εμφύλιας σύγκρουσης στην νότιες επαρχίες της Τουρκίας. Η πρόβλεψη ότι η νέα γενιά των Κούρδων ριζοσπαστικοποιείται σε τέτοιο βαθμό που ακόμη και το ΡΚΚ θεωρείται ότι είναι δύσκολο να τους συγκρατήσει, φαίνεται τώρα να γίνεται πραγματικότητα. Και μπορεί κανείς να μαντέψει τι θα γίνει στους δρόμους, τις γειτονιές και τις πόλεις της Βορείου Κουρδιστάν αν (ή όταν) το Κομπανί πέσει τελικά στα χέρια του ISIS.
*Ο Ισκεντούρ Ντογκού είναι ανεξάρτητος αρθρογράφος και συντάκτης του Roar Magazine.
Σε ένα μακρινό νησί τα μέλη μιας μυστικής αδελφότητας προληπτικών πιστεύουν ότι οι μαύρες γάτες φέρνουν γρουσουζιά και αποφασίζουν να τις εξολοθρεύσουν με δηλητήρια, παγίδες και χίλιους δύο απάνθρωπους τρόπους. Σε λίγο έχουν σχεδόν επιτύχει τον σκοπό τους. Μόνο μια μαύρη γάτα έχει απομείνει ζωντανή. Τα μέλη της αδελφότητας είναι αποφασισμένα να τη βρουν και να την εξοντώσουν. Αλλά και η γάτα είναι αποφασισμένη να επιζήσει. Αυτή είναι η ιστορία ενός ανελέητου διωγμού, ενός απελπισμένου έρωτα, μιας πικρής προδοσίας – αυτή είναι η ιστορία της τελευταίας μαύρης γάτας.
Η Tελευταία μαύρη γάτα: ένα μυθιστόρημα από τον «ποιητή παραμυθιών» Ευγένιο Τριβιζά, που κερδίζει από την πρώτη σελίδα και κρατά αδιάπτωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, μια συναρπαστική περιπέτεια που συνδυάζει τον λυρισμό με το χιούμορ, τη συγκίνηση με το μυστήριο, την απόγνωση με την ελπίδα, ένα δριμύ «κατηγορώ» κατά του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και της δεισιδαιμονίας.
Πρόκειται για ένα σπάνιο φαινόμενο που ονομάζεται οριζόντια έκλειψη και οι τυχεροί που θα μπορούν να την απολαύσουν είναι οι κάτοικοι της ανατολικής ακτής των Ηνωμένων Πολιτειών, της Αυστραλίας, της Δυτικής Ασίας και των νησιών του Ειρηνικού Ωκεανού. Φυσικά καμία έκλειψη δεν είναι ίδια, αλλά αυτό που πρόκειται να συμβεί την Τετάρτη, δεν συμβαίνει συχνά.
Το φαινόμενο θα είναι ορατό από 2 έως 9 λεπτά.
Είναι ένα φωτεινό τέχνασμα στο οποίο, η Γη θα περάσει ανάμεσα στον ήλιο και το φεγγάρι, επισκιάζοντας το φεγγάρι σε μια διαδικασία που θα ξεκινήσει στις 6:25 π.μ. και θα διαρκέσει μέχρι την ανατολή του ηλίου. Αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια μιας μικρής χρονικής περιόδου, οι τυχεροί θα είναι σε θέση να δουν ταυτόχρονα την ανατολή του ήλιου και της σελήνης!
Αρκετές φορές ο ήλιος και το φεγγάρι φαίνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας και σε άλλες περιόδους του έτους. Όμως, η ταυτόχρονη εμφάνιση και των δυο πλανητών είναι εξαιρετικά σπάνια. Κατά τη διάρκεια μιας σεληνιακής έκλειψης, καταγράφεται μια σπάνια στιγμή την οποία τόσο το φεγγάρι όσο και ο ήλιος είναι ακριβώς 180 μοιρες από τη Γη! Το φως διαθλάται στην ατμόσφαιρα της Γης, σε μια ορισμένη γωνία κοντά στον ορίζοντα και δημιουργεί μια οπτική ψευδαίσθηση ότι τόσο ο ήλιος όσο και το φεγγάρι φαίνονται ελαφρώς ψηλότερα στον ουρανό και ως εκ τούτου, λιγότερο από 180 μοίρες. Έτσι δημιουργείται ένα “μαγικό παράθυρο” στο οποίο μπορούμε να δούμε τις δύο ουράνιες σφαίρες ταυτόχρονα.
Αυτό το υπεροχο φαινόμενο θα είναι ορατό στην Αυστραλία, τη Δυτική Ασία, τα νησιά στον Ειρηνικό Ωκεανό, και σε μεγάλο μέρος της Βόρειας Αμερικής!
Η ιστορία της σπασμένης ζωής ενός ανθρώπου που περπάτησε στην «άγρια πλευρά» μέχρι που τελικά, έστω και αν άργησε λίγο, κατάφερε να σωθεί.
«Για μένα ανήκεις στην κατηγορία De Niro» του είπα, λίγο αφότου καθίσαμε ο ένας απέναντι από τον άλλο. Έχουν περάσει μερικοί μήνες από τότε (είχαμε συναντηθεί μία μέρα πριν οιΑισθηματίες, η νέα ταινία του Νίκου Τριανταφυλλίδη κάνει πρεμιέρα –που αλλού;- στις Νύχτες Πρεμιέρας), αλλά ακόμη θυμάμαι την ειλικρινή έκπληξή του. «De Niro; Μα γιατί; Από πού κι ως πού;» είχε αναρωτηθεί, για να του εξηγήσω ένα σκεπτικό που είχα στοιχειοθετήσει δύο περίπου χρόνια νωρίτερα, όταν είχα συναντηθεί για μία άλλη συνέντευξη με τον Τάκη Σπυριδάκη, με τον οποίο συμπρωταγωνίστησαν στην οριακή Γλυκιά Συμμορία του Νικολαϊδη, και αν με ρωτάτε, η σκηνή που ο «Αντρέας» (Σπυριδάκης) βάζει την καραμπίνα στο στόμα του για να πεθάνει δίπλα στον κολλητό του, τον «Αργύρη» (Μόσχος), είναι εκτός από αγαπημένη μου και μία από τις δύο καλύτερες της ταινίας άρα και μία από τις καλύτερες του εγχώριου σινεμά.
«Γιατί έπαιξες πολύ νωρίς στην καριέρα σου τον πιο εμβληματικό σου ρόλο και άσχετα με το τι έχεις κάνει από τότε μέχρι σήμερα, όλοι όταν μιλάνε για σένα αναφέρουν τη Γλυκιά Συμμορία, σε κάθε ρόλο θα θυμίζεις εκείνο τον ήρωα. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τον De Niro, που για πάντα θα μας φέρνει στο μυαλό τον Ταξιτζή», του είπα. Γέλασε αμέσως. Αλλά όχι για πολύ. Πολλά ήταν αυτά που ήθελε να πει.
Έχω ζήσει σχεδόν μια διπλή, σπασμένη ζωή. Από τη μία ήταν οι ταινίες και η όποια διασημότητα και από την άλλη ήταν τα προσωπικά μου, που ήταν άλλα αντί άλλων. Ουσιαστικά για 20 χρόνια ήμουν μπλεγμένος με ουσίες και τα ρέστα. Γι’ αυτό, όλες οι ιστορίες μιας μεγάλης περιόδου της ζωής μου είναι χαμένες, θολές ανάμεσα σε μια δημόσια πραγματικότητα και μια ιδιωτική που ήταν εντελώς αντίθετες. Κι εγώ απλώς να περιφέρομαι, να προσπαθώ να διασωθώ. Άργησα λίγο, αλλά τελικά τα κατάφερα. Εντάξει.
Σώθηκα γιατί πήρα μια πολύ δύσκολη απόφαση, είπα ότι δεν είμαι πια ηθοποιός, εγκαταλείπω, τελειώνω και αν χτυπήσει το τηλέφωνο, δε θα το σηκώσω καν. Για μερικά χρόνια το τήρησα.
Φρικτή πόλη έχει γίνει η Αθήνα. Βέβαια μέσα στη φρικαλεότητά της έχει αυτή την ομορφιά της άγριας μεγαλούπολης, που δεν ξέρεις από που θα σου ‘ρθει, που όλοι συγκρούονται και τρώγονται. Κάθε φορά που κατεβαίνω, όλο και πιο βλάχος αισθάνομαι. Χάνομαι στα φανάρια, στις ταχύτητες, στις κινήσεις.
Έφυγα από την Αθήνα γιατί κούρασα και κουράστηκα, με τη γκλάβα μου. Κάποια στιγμή δεν πήγαινε άλλο, από καμιά άποψη. Και προέκυψε η Σκόπελος, εντελώς τυχαία. Πήγα μερικά καλοκαίρια, ένα φθινόπωρο αποφάσισα να μείνω λίγο περισσότερο, μετά μπήκε ο χειμώνας και δεν ήθελα να φύγω, και τελικά, αφού έβγαλα τον πρώτο χειμώνα, πήρα τον αέρα, που λένε. Είμαι πολύ τυχερός που βρέθηκε αυτό το μέρος, για να με πετάξει το κύμα εκεί, για να μην πνιγώ.
Αυτό που κάνω στη Σκόπελο είναι πολύ πιο ιερό από οποιαδήποτε ταινία. Σκηνοθετώ μία ομάδα από ερασιτέχνες και ανεβάζουμε δυο παραστάσεις το χρόνο και γυρνάμε εκεί, στα γύρω νησιά, σαν μπουλούκι. Είναι πολύ ωραίο. Πολύ.
Είχα χρόνια να κάνω σινεμά. Η ταινία του Νίκου του Τριανταφυλλίδη μου κέντρισε το ενδιαφέρον. Αλλά και λιγότερο ενδιαφέρουσα να μου είχε φανεί, πάλι θα την έκανα. Ας είναι καλά η ματαιοδοξία μου. Γι’ αυτήν επέστρεψα φέτος.
Δύσκολα μπορείς να προβλέψεις αν μία ταινία θα πάει καλά, ακόμη κι αν ξέρεις ότι είναι καλό το σενάριο. Είναι μία εντελώς φλου υπόθεση.
Μία περίοδο με είχαν ρουφήξει τα σήριαλ. Είναι τόσο κουραστικό. Πας στις 8 το πρωί, για 12 ώρες σε φωνάζουν Θανάση, ξέρω γω, το βράδυ πας σε ένα άλλο και σε φωνάζουν Βαγγέλη, ένα χάσιμο είναι, ένα μπέρδεμα, συνήθως με ηλίθιους διαλόγους και θέματα.
Για να λέμε και τη μαύρη αλήθεια, εμένα μου ήρθαν εύκολα τα πράγματα. Δεν ήμουν καν ηθοποιός, δεν το είχα καν στο μυαλό μου. Από τύχη έγινα. Στην αρχή έτυχε να κάνω δυο-τρεις επιτυχημένες ταινίες και μου κόλλησε ο τίτλος του καλού, κινηματογραφικού ηθοποιού. Κι εγώ τα έγραψα όλα στα παπούτσια μου τα παλιά. Άρχισα να περιφέρομαι και να κάνω τον καμπόσο, να κάνω ταινίες που μου τις δείχνουν σήμερα οι φίλοι μου στο internet και δε θυμάμαι καν ότι τις έχω κάνει. Ούτε θέλω να τις θυμάμαι.
Είμαι 63. Ο Τζούμας είναι λίγο μεγαλύτερος μου. Ο Πουλικάκος ακόμη πιο μεγάλος. Έχουμε δηλαδή μια επαφή με τα 60s, ένα πρώτο κεφάλαιο της ζωής μας, το μαθητικό, το φοιτητικό, διαδραματίστηκε εκεί γύρω στο 60-70. Αυτό μάλλον προσθέτει λίγο στο μύθο μας. Ότι και καλά είμαστε λίγο πιο ενδιαφέροντες από κάποιον που σήμερα είναι γύρω στα 40, που γεννήθηκε το 1970 ή το 1980.
Πόσες ταινίες έχω κάνει μέχρι σήμερα;Καμιά εικοσαριά; Τις 15 τις πετάω κατευθείαν στα σκουπίδια, χωρίς δεύτερη σκέψη.
Αυτός ο μύθος του εστέτ, του μπον βιβέρ, του ιντελεκτουέλ δανδή που μας ακολουθεί μερικούς από τη γενιά μου, αμφιβάλλω αν είναι αλήθεια. Ποιοι ήταν δανδήδες δηλαδή; Άντε λίγο ο Τζούμας. Ποιος άλλος;
Τον Σπυριδάκη άντε να τον έχω δει 10 φορές όλα αυτά τα χρόνια. Τη Μπασκλαβάνου ακόμη πιο λίγες. Άσπονδοι φίλοι ήμασταν με τους περισσότερους. Αν βρισκόμασταν κάπου θα ήμασταν όλο «χα χα χα» αλλά από κει και πέρα τίποτα.
Για να είμαστε ειλικρινείς, η καριέρα μου στον κινηματογράφο, ουσιαστικά άρχισε μαζί με την καριέρα μου στα ναρκωτικά.
Παλιότερα είχα εξομολογηθεί ένα περιστατικό σε ένα φίλο μου. Στην πρώτη μου ταινία, λεγόταν «Κόντρα», είχα ένα μικρό ρολάκι. Έπαιζα ένα τζάνκι. Τότε δεν είχα ιδέα, είχα μόλις γυρίσει από τη Γερμανία μετά από 10-12 χρόνια, δεν ξέραμε από σκληρά ναρκωτικά, άντε να πίναμε λίγο χασίσι. Τίποτα πέραν αυτού. Σε κάποια σκηνή της ταινίας, υποτίθεται ότι γίνεται μια συναυλία, αλλά στις τουαλέτες είναι δυο τζάνκι που ετοιμάζουν το πράμα τους και πίνουν. Με ρωτάει, λοιπόν, μία παράγων της ταινίας – ας μην πω περισσότερα στοιχεία – «ξέρεις τι είναι αυτό που κάνεις τώρα;» «Όχι, δεν ξέρω» της απάντησα. «Θες να δοκιμάσεις, να δεις τι είναι;», με ρώτησε ξανά. «Ναι, θέλω», της είπα, χωρίς να έχω ιδέα τι θα επακολουθούσε, που θα τραβιόμουν με όλα αυτά. Εκεί, σε ένα από τα πρώτα μου γυρίσματα, ήπια την πρώτη μου γραμμή. Έκτοτε πήγαιναν μαζί αυτά. Κι έπρεπε να σταματήσει και το ένα και το άλλο, για να ξαναρχίσει το οτιδήποτε.
Αν δεν υπήρχε όλο αυτό το μπλέξιμο, προφανώς θα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά τα πράγματα. Από κάθε εξίσωση αν βγάλεις ένα παράγοντα, αλλάζει το αποτέλεσμα. Από μια πρόταση, ένα κόμμα να παραλείψεις, θα αλλάξει το νόημα.
Ξέρεις τι είναι να δουλεύειςκαι στο διάλειμμα να σηκώνεται κάποιος να φεύγει με φτηνές δικαιολογίες για να πάει, στην πραγματικότητα, να βρει να πιει; Εγώ ήμουν αυτός ο κάποιος. Δε νομίζω να υπήρξα ποτέ αλήτης, αλλά έχω ζήσει αλήτικη ζωή. Έκανα χοντράδες. Κι όλοι αυτοί οι άνθρωποι, τόσα χρόνια ρε παιδί μου, δεν ήρθε ένας να μου πει κάτι, να μου κρούσει τον κώδωνα κινδύνου. Είχα φτάσει σε σημείο αρκετούς από τους ανθρώπους που δούλευα μαζί εκείνα τα χρόνια, να μην τους εκτιμώ πια, γιατί βλέπω δουλειές από τότε, βλέπω πως ήμουν, και απορώ γιατί με έπαιρναν στη δουλειά. Και μάλιστα ήταν ευχαριστημένοι μαζί μου.
Σκέφτομαι ότι είμαι πολύ ευχαριστημένοςπου κατάφερα να επιζήσω, υγιής σωματικά και κυρίως διανοητικά. Γιατί βλέπω κόσμο, ανθρώπους που τα πίναμε μαζί, που ήξερα από εκείνα τα χρόνια, άλλοι πεθαμένοι, άλλοι τρελοκομεία, άλλοι διαλυμένοι σε πεζοδρόμια.
Για τους ηθοποιούςποτέ δεν είναι ειδυλλιακή η κατάσταση. Ούτε το 60, ούτε το 70, ούτε το 80, ούτε το 90, ούτε το 2000, ούτε σήμερα. Είναι ένα επάγγελμα στον αέρα, απειλείται ανά πάσα στιγμή εκ θεμελίων. Χτυπάει το τηλέφωνό σου, παίρνεις μια δουλειά, και μετά ποιος ξέρει πότε θα ξαναχτυπήσει.
Δε μπορώ να πω ότι η υποκριτικήλειτουργεί ψυχοθεραπευτικά, είναι μεγάλη κουβέντα. Αλλά ότι σε αναγκάζει λίγο να φαγωθείς με τον εαυτό σου, να ψαχτείς, όσο μπορείς, είναι ένα μεγάλο συν. Το «ηθοποιιλίκι» είναι μια δουλειά που σου δίνει τις μεγαλύτερες χαρές και τις μεγαλύτερες πίκρες. Έντονα θετικά συναισθήματα από τη μία, μεγάλες απογοητεύσεις από την άλλη. Ακόμη και για ασήμαντους λόγους, όπως το να μην πεις σε μια πρόβα μία ατάκα όπως νομίζεις ότι θα έπρεπε να την πεις. Ή να σου κάνει απλώς ένα νόημα ο σκηνοθέτης και να σου πει μπράβο – πετάς στα ουράνια σαν μικρό παιδί.
Οι περισσότεροι συνάδελφοι μου, απ’ όσο ξέρω, είναι λίγο υστερικοί. Αν η υποκριτική λειτουργούσε ψυχοθεραπευτικά, υποθέτω ότι θα έπρεπε να είναι λίγο πιο κουλ.
Αυτός ο μύθος του εστέτ, του μπον βιβέρ, του ιντελεκτουέλ δανδή που μας ακολουθεί μερικούς από τη γενιά μου, αμφιβάλλω αν είναι αλήθεια. Ποιοι ήταν δανδήδες δηλαδή; Άντε λίγο ο Τζούμας. Ποιος άλλος;
Όσο πιο πολλά μαθαίνεις, τόσο πιο πολύ αντιλαμβάνεσαι τη φτώχεια του πνεύματός σου. Ποτέ δε θα μάθεις αρκετά.
Μπήκα αρκετά μεγάλος στη δουλειά, ήμουν 35 ετών όταν πρωτοέκανα τον κομπάρσο. Οπότε όλη η τρέλα του ηθοποιού πέρασε και από το φίλτρο μιας ηλικίας λίγο πιο ώριμης.
Έζησα για πολύ μεγάλο διάστημα στην κόψη του ξυραφιού. Όχι από γενναιότητα ή από θάρρος. Έτυχε τα χούγια μου να κάνουν τη ζωή μου έτσι.
Τα drugs αν προχωρήσουν, και γίνουν σκληρά και σε κρατάνε όλη μέρα χάλια, και αν την ίδια στιγμή προσπαθείς να στήσεις μία καριέρα και να είσαι εντάξει στις υποχρεώσεις σου, να είσαι στην ώρα σου και ενεργός στο γύρισμα, όλο αυτό έχει δύο όψεις. Και η μία είναι φρικιαστική.
Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο, τίποτα πιο ιερό από το μυαλό μας, το κορμί μας, την ψυχή μας, αρκεί να είναι ανεπηρέαστα όμως. Είτε από drugs, που σίγουρα σε επηρεάζουν, σου αλλοιώνουν ιδέες και μνήμες, είτε από…δεν ξέρω, κάνεις κάτι ερωτήσεις κι εσύ…
Πάντα θα υπάρχουν δύο «Τάκηδες». Κάποιοι μου λένε και για εκατόν δύο. Αλλά τουλάχιστον δύο υπάρχουν σίγουρα. Και ανάμεσά τους θα υπάρχει μία διαρκής φαγωμάρα και σύγκρουση. Είναι ο καλός και ο κακός εαυτός; Μπορεί. Κάποιοι το λένε έτσι. Παλιά που διαβάζαμε Ταρζάν, υπήρχε και ο Ναρζάτ, που ήταν ο κακός Ταρζάν. Έτσι είμαστε οι άνθρωποι.
Το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι να βρει ο καθένας ειρήνη με τον εαυτό του. Εγώ δηλαδή με τον Τάκη έχω κάνει την ειρήνη μου. Είναι εύθραστη, βέβαια, αλλά καθώς ο καιρός περνάει γίνεται ολοένα και πιο σταθερή.
Καθώς μεγαλώνει κανείς, αμβλύνονται οι γωνίες, λειαίνονται οι άγριες επιφάνειες. Έχω μια κατανόηση πια.
Πόσες ταινίες έχω κάνει μέχρι σήμερα; Καμιά εικοσαριά; Τις 15, μη σου πω τις 18, τις πετάω κατευθείαν στα σκουπίδια, χωρίς δεύτερη σκέψη. Τι να κρατήσω; Ήταν ταινίες που ποτέ δε θα τις θυμηθεί κανένας. Ούτε άφησαν κάποιο στίγμα. Και τι έγινε που ήταν ταινίες και όχι ένα μαγείρεμα; Δεν έχει μείνει τίποτα.
Μερικές φορές κάθομαι και λέω «ρε πούστη, έκανες πριν από 30 χρόνια μια ταινία κι από τότε δε μπόρεσες να κάνεις κάτι ανάλογο;». Αλλά μετά σκέφτομαι ότι όχι, δεν έτυχε κάτι ανάλογο. Πως να το κάνουμε; Τόσα χρόνια, η Γλυκιά Συμμορία μου δίνει ψωμί. Έτσι είναι.
Σε όλη μου τη ζωή έχω υπάρξει πολύ τυχερός.
Ανήκω σε μια γενιά ηθοποιών που γέρασαν πια.
Α ναι, κι απ’το Κάμπινγκ με θυμάται πολύς κόσμος. Καλό ήταν. Πλάκα είχε.
«Θέλουμε οι άνδρες και οι γυναίκες να μπορούν να ερωτεύονται και να ενώνονται ελεύθερα, χωρίς άλλο κίνητρο εκτός από τον έρωτα».
ΚAT’ ΑΡΧΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΑΝΕΙ ΠΕΡΙΕΡΓΟ το ότι το ζήτημα του έρωτα, καθώς και όλα τα συναφή με αυτό, απασχολεί τόσο πολύ έναν μεγάλο αριθμό ανδρών και γυναικών, τη στιγμή που υπάρχουν άλλα προβλήματα πιο επείγοντα, αν όχι πιο σημαντικά, τα οποία θα έπρεπε να συγκεντρώνουν όλη την προσοχή και όλη την ενεργητικότητα εκείνων οι οποίοι αναζητούν τρόπους προκειμένου να θεραπεύσουν τα δεινά τα οποία ταλανίζουν την ανθρωπότητα.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΣΥΝΑΝΤΑΜΕ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΠΟΥ ΣΥΝΘΛΙΒΟΝΤΑΙ υπό το βάρος των θεσμών της εποχής μας· ανθρώπους υποχρεωμένους να διατρέφονται άσχημα· ανθρώπους που ανά πάσα στιγμή κινδυνεύουν να βυθιστούν στην έσχατη εξαθλίωση, επειδή δεν έχουν εργασία ή εξαιτίας κάποιας αρρώστιας· ανθρώπους που στερούνται τα ευεργετήματα και τις απολαύσεις των τεχνών και των επιστημών, ανθρώπους καταδικασμένους να περάσουν όλη τους τη ζωή χωρίς να μπορούν ούτε μια μέρα να είναι αφέντες του εαυτού τους, πάντοτε εξαρτημένους από τα αφεντικά ή την αστυνομία· ανθρώπους για τους οποίους το δικαίωμα να έχουν οικογένεια δεν είναι παρά μια αιματοβαμμένη φάρσα.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΑΥΤΟΙ ΩΣΤΟΣΟ, ΔΕΝ ΘΑ ΑΠΟΔΕΧΤΟΥΝ τα μέσα που τους προτείνουμε για να απαλλαγούν από την πολιτική και οικονομική σκλαβιά, εάν προηγουμένως δεν μπορέσουμε να τους εξηγήσουμε με ποιον τρόπο, μέσα σε μια ελευθεριακή κοινωνία,θα μπορέσει να ικανοποιηθεί η ερωτική ανάγκη και πώς εμείς αντιλαμβανόμαστε την οργάνωση της οικογένειας.
ΚΑΙ, ΦΥΣΙΚΑ, ΑΥΤΗ Η ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΕΝΤΕΙΝΕΤΑΙ και οδηγεί στην παραμέληση -συχνά δε- ακόμη και στην περιφρόνηση των υπόλοιπων προβλημάτων, ιδιαίτερα από άτομα τα οποία έχουν επιλύσει το πρόβλημα της πείνας και βρίσκονται στη φυσιολογική κατάσταση να μπορούν να ικανοποιούν τις πλέον επιτακτικές ανάγκες τους, εφ’ όσον ζουν σε ένα περιβάλλον σχετικής ευμάρειας.
ΑΥΤΟ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΕΞΗΓΕΙΤΑΙ, εάν λάβει κανείς υπ’ όψιν τον τεράστιο ρόλο που παίζει ο έρωτας στην ηθική και υλική ζωή του ανθρώπου, δεδομένου ότι η εστία, η οικογένεια, είναι ο χώρος στον οποίο ο άνδρας και η γυναίκα περνούν το μεγαλύτερο και καλύτερο μέρος της ζωής τους. Εξηγείται επίσης από μια τάση προς το ιδανικό, η οποία διαποτίζει το ανθρώπινο πνεύμα από τη στιγμή που αυτό αποκτά αυτοσυνείδηση.
ΟΣΟ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΘΑ ΥΠΟΦΕΡΟΥΝ, χωρίς να συνειδητοποιούν τα βάσανά τους, χωρίς να προσπαθούν να απαλλαγούν από αυτά, χωρίς να επαναστατούν, θα ζουν όπως τα κτήνη που δέχονται τη ζωή όπως τη βρίσκουν.
ΑΠΟ ΤΗ ΣΤΙΜΗ ΟΜΩΣ ΠΟΥ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΣΚΕΠΤΟΝΤΑΙ και να κατανοούν ότι τα βάσανά τους δεν οφείλονται σε κάποιες ανυπέρβλητες φυσικές αντιξοότητες, αλλά σε ανθρώπινες αιτίες, τις οποίες οι άνδρες και οι γυναίκες μπορούν να εξαλείψουν, αισθάνονται συνακόλουθα την αναγκαιότητα μιας τελειοποίησης, και θέλουν -αυτό είναι, τουλάχιστον, το ιδανικό τους- να απολαύσουν τα αγαθά μιας κοινωνίας στην οποία θα βασιλεύει η απόλυτη αρμονία και στην οποία ο πόνος θα έχει εντελώς και για πάντα εξαλειφθεί.
ΑΥΤΗ Η ΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΧΡΗΣΙΜΗ, εφ’ όσον μας ωθεί να βαδίσουμε προς τα εμπρός. Μπορεί, ωστόσο, να αποδειχθεί επιζήμια, εάν, υπό το πρόσχημα ότι κανείς δεν μπορεί να φθάσει στην τελειότητα και ότι είναι αδύνατον να εξαλειφθούν όλοι οι κίνδυνοι και όλα τα ελαττώματα, μάς ωθεί να παραμελούμε όλα όσα θα μπορούσαμε να κάνουμε, συνεχίζοντας να ζούμε όπως μέχρι τώρα.
ΤΩΡΑ ΛΟΙΠΟΝ, ΚΑΙ ΑΣ ΤΟ ΠΟΥΜΕ ΕΥΘΕΩΣ, δεν διαθέτουμε καμία λύση για να αντιμετωπίσουμε τα βάσανα που προέρχονται από τον έρωτα, εφ’ όσον αυτά δεν μπορούν να εξαλειφθούν με κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, ούτε καν με μια αλλαγή των συνηθειών μας. Τα βάσανα αυτά είναι ήδη προκαθορισμένα από κάποια βαθιά αισθήματα, θα μπορούσαμε να πούμε έμφυτα, του ανθρώπου, και μεταβάλλονται, όποτε μεταβάλλονται, μόνο μέσω μιας βραδείας εξέλιξης και κατά τρόπο που δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε. ΘΕΛΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.
ΘΕΛΟΥΜΕ οι άνδρες και οι γυναίκες να μπορούν να ερωτεύονται και να ενώνονται ελεύθερα, χωρίς άλλο κίνητρο εκτός από τον έρωτα, χωρίς καμία νομική, οικονομική και φυσική βία. Η ελευθερία όμως, έστω και αν είναι η μοναδική λύση που μπορούμε και οφείλουμε να προτείνουμε, δεν επιλύει ριζικά το πρόβλημα, δεδομένου ότι για να ικανοποιηθεί ο έρωτας έχει ανάγκη από τη συμφωνία δύο ελευθεριών, οι οποίες συχνά δεν εναρμονίζονται διόλου, και ότι η ελευθερία να κάνει κανείς ό,τι θέλει, δεν είναι παρά μια φράση κενή νοήματος, όταν κάποιος δεν μπορεί να θέλει κάτι.
ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΕΥΚΟΛΟ ΝΑ ΠΟΥΜΕ: όταν ένας άνδρας και μια γυναίκα ερωτεύονται, ενώνονται, ενώ χωρίζουν όταν πάψουν να είναι ερωτευμένοι. Για να μπορέσει, ωστόσο, αυτή η αρχή να μετατραπεί σε πάγιο και γενικό κανόνα της ευτυχίας, θα πρέπει να ερωτεύονται και να παύουν να είναι ερωτευμένοι και οι δύο ταυτοχρόνως. Και αν κάποιος αγαπά χωρίς να αγαπιέται; Και αν κάποιος εξακολουθεί να αγαπά, ενώ ο άλλος δεν τον αγαπά πλέον και προσπαθεί να ικανοποιήσει κάποιο καινούργιο πάθος; Και αν κάποιος αγαπά ταυτοχρόνως περισσότερα του ενός άτομα, τα οποία δεν μπορούν να συμβιβασθούν με μια τέτοια κατάσταση;
«ΕΙΜΑΙ ΑΣΧΗΜΟΣ» ΕΛΕΓΕ ΚΑΠΟΤΕ ΕΝΑΣ ΦΙΛΟΣ. «Τι θα κάνω αν καμία δεν θέλει να μ’ ερωτευθεί;» Όσο αστεία και αν ακούγεται μια τέτοια ερώτηση, δεν μπορεί κανείς να μη διακρίνει πίσω από αυτά τα λόγια κάποιες πραγματικές τραγωδίες. Και κάποιος άλλος, ο οποίος αντιμετώπιζε το ίδιο πρόβλημα, μας έλεγε: «Για την ώρα, όταν δεν μου προσφέρεται ο έρωτας, τον αγοράζω, έστω και αν είμαι αναγκασμένος να κάνω αιματηρές οικονομίες για να τα φέρω βόλτα. Τι θ’ απογίνω, όταν δεν θα υπάρχουν κοινές γυναίκες;» Το ερώτημα είναι φρικτό, εφ’ όσον αποκαλύπτει την επιθυμία να υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι να εξωθούνται από την πείνα στην πορνεία. Είναι φρικτό, αλλά και συνάμα... τρομερά ανθρώπινο.
ΟΡΙΣΜΕΝΟΙ ΙΣΧΥΡΙΖΟΝΤΑΙ ΠΩΣ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ θα μπορούσε να βρεθεί στην οριστική κατάργηση της οικογένειας, στην κατάργηση τού, λίγο-πολύ, μόνιμου σεξουαλικού ζεύγους, καθιστώντας έτσι τον έρωτα μια απλή φυσική πράξη ή, καλύτερα, μεταμορφώνοντάς τον -μέσω της σεξουαλικής ένωσης- σε ένα αίσθημα παρόμοιο με τη φιλία, που θα αναγνωρίζει το δικαίωμα στις πολυγαμικές σχέσεις, στην ποικιλία, στη διατήρηση πολλών ερωτικών δεσμών ταυτοχρόνως. Και τα παιδιά; ...Παιδιά όλων.
ΜΠΟΡΕΙ, ΛΟΙΠΟΝ, ΝΑ ΚΑΤΑΡΓΗΘΕΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ; Θα πρέπει να ευχόμαστε κάτι τέτοιο; Αυτή αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα ανάπτυξης του ανθρώπου, εφ’ όσον μέσα στο πλαίσιο της οικογένειας ο άνθρωπος θυσιάζεται για τον άνθρωπο και ανταποδίδει το καλό με καλό, χωρίς να ζητά άλλη ανταμοιβή πέραν της αγάπης του συντρόφου και των παιδιών του.
ΟΜΩΣ ΜΑΣ ΛΕΝΕ ΠΩΣ ΤΗ ΣΤΙΜΗ ΠΟΥ ΘΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΟΥΝ τα προβλήματα που γεννούν τα συμφέροντα, όλοι οι άνθρωποι θα είναι αδέλφια και θα αγαπούν ο ένας τον άλλον. Οπωσδήποτε αν δεν θα μισεί ο ένας τον άλλον είναι βέβαιο ότι το αίσθημα της συμπάθειας και της αλληλεγγύης θα αναπτυσσόταν σε μεγάλο βαθμό και ότι το γενικό συμφέρον των ανθρώπων θα αναδεικνυόταν ως σημαντικός παράγων στον καθορισμό της συμπεριφοράς κάθε ατόμου. Αυτό, ωστόσο, δεν είναι έρωτας. Το να αγαπάς όλο τον κόσμο μοιάζει με το να μην αγαπάς κανέναν.
ΚΑΙ ΑΝ ΥΠΟΤΕΘΕΙ ΠΩΣ ΔΕΝ ΑΓΑΠΑΜΕ ΚΑΠΟΙΟΝ περισσότερο από τους άλλους, εάν δεν υπάρχει ένα και μόνο άτομο, για το οποίο να είμαστε περισσότερο διατεθειμένοι να θυσιαστούμε απ’ ό,τι για τους άλλους, εάν δεν γνωρίζαμε άλλον έρωτα εκτός από αυτόν τον μέτριο, τον αφηρημένο, τον σχεδόν θεωρητικό, που μπορούμε να αισθανθούμε για τους πάντες, δεν θα ήταν η ζωή μας λιγότερο πλούσια, λιγότερο γόνιμη, λιγότερο όμορφη; Δεν θα μειώνονταν αυτές οι ωραιότερες παρορμήσεις της ανθρώπινης φύσης; Άραγε δεν θα ήμαστε στερημένοι από τις βαθύτερες απολαύσεις μας; Δεν θα ήμαστε πιο δυστυχισμένοι;
ΚΑΤΑ Τ’ ΑΛΛΑ, Ο ΕΡΩΤΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ. Όταν μας χτυπούν τα βέλη του έρωτα, νιώθουμε την ανάγκη της επαφής, της αποκλειστικής κατοχής της αγαπημένης ύπαρξης. Η ζήλια, με την καλύτερη δυνατή έννοια της λέξης, φαίνεται να αποτελεί -και γενικώς αποτελεί- μια αναπόφευκτη πραγματικότητα. Το γεγονός μπορεί να είναι θλιβερό, δεν μπορεί ωστόσο να αλλάξει κατά βούληση, ούτε καν κατά τη βούληση εκείνου που βασανίζεται από τη ζήλια.
ΓΙΑ ΜΑΣ Ο ΕΡΩΤΑΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΠΑΘΟΣ ΤΟ ΟΠΟΙΟ από μόνο του γεννά τραγωδίες. Οπωσδήποτε, αυτές οι τραγωδίες δεν θα μεταφράζονταν πλέον σε πράξεις βίαιες και κτηνώδεις, αν ο άνδρας και η γυναίκα διέθεταν το αίσθημα του σεβασμού της ελευθερίας του άλλου, αν διέθεταν αρκετή εξουσία πάνω στον ίδιο τον εαυτό τους, ώστε να αντιλαμβάνονται πως ένα κακό δεν θεραπεύεται με κάποιο άλλο μεγαλύτερο, και αν η κοινή γνώμη δεν ήταν τόσο ανεκτική απέναντι στα εγκλήματα πάθους, όσο είναι σήμερα. Παρ’ όλα αυτά, οι τραγωδίες δεν θα ήταν λιγότερο οδυνηρές.
ΑΣ ΚΑΤΑΡΓΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ανθρώπου από άνθρωπο. Ας καταπολεμήσουμε την κτηνώδη παρόρμηση του αρσενικού που πιστεύει πως πρέπει να κυριαρχεί πάνω στο θηλυκό· ας καταπολεμήσουμε τις θρησκευτικές, κοινωνικές και σεξουαλικές προκαταλήψεις· ας εξασφαλίσουμε σε όλους, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, την ευημερία και την ελευθερία· ας διαδώσουμε τη μόρφωση και, τότε, θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση λογικά, εάν δεχθούμε ότι δεν θα υπάρχουν πλέον άλλα βάσανα, εκτός από εκείνα του έρωτα.
ΕΝ ΠΑΣΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙ, ΟΣΟΙ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΑΤΥΧΟΙ ΣΤΟΝ ΕΡΩΤΑ, θα μπορούν να βρουν άλλες απολαύσεις, εφ’ όσον η κατάσταση δεν θα είναι όπως η σημερινή, στην οποία ο έρωτας και το αλκοόλ αποτελούν τη μοναδική παρηγοριά του μεγαλύτερου μέρους της ανθρωπότητας.
Αποσπάσματα από το βιβλίο του Ερρίκο Μαλατέστα, Προς μια ελεύθερη κοινωνία, εκδόσεις Ελεύθερος Τύπος.
Τώρα κινηματογραφώ την ίδια μου τη χώρα: αυτά που είδα στην Αφρική, την Ασία ή τη Λατινική Αμερική, τώρα συμβαίνουν στη γειτονιά μου. Το «Αγορά» είναι η προσωπική μου αντίδραση στην κρίση, η θέση που παίρνω απέναντι στην αδικία. Στόχος μου είναι να δώσω φωνή στους ανθρώπους που δεν μπορούν να ακουστούν.
