Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014

Ένα παράθυρο στα κελιά: τα όνειρα, το ψυχικό τραύμα και η ελπίδα μέσα στη φυλακή




      Κάρτα από τον Άλφρεντ Εσπινόζα

Της Αριέλ Μιν
Ένας άνδρας κάθεται στο γραφείο του σε μια άδεια τάξη. Οι ηλιαχτίδες ξεχύνονται από τις σιδερένιες μπάρες στο παράθυρο. Είναι μόνος- δεν υπάρχει δάσκαλος, ούτε άλλοι μαθητές και ο πίνακας είναι πεντακάθαρος. Ακίνητος, ο άνδρας, φαίνεται πως γράφει κάτι ένώ ο αστράγαλός του είναι αλυσοδεμένος .
Αυτή είναι η σκηνή που ο Άλφρεντ Εσπινόζα επέλεξε να δει ο κόσμος. Αυτό θα έβλεπαν οι άνθρωποι αν μπορούσαν να ρίξουν μια κλεφτή ματιά μέσα στο κελί του από εκείνο το παράθυρο, σε μια πολιτειακή φυλακή της Καλιφόρνιας όπου βρίσκεται.
'Η ίδια η ζωή είναι μια διαδικασία μάθησης' είπε ο Εσπινόζα στο γράμμα του στο NewsHour. 'Πάντα μαθαίνουμε κάτι, άσχετα με τις συνθήκες εδώ μέσα'.
O Εσπινόζα συμμετείχε σε ένα πρόγραμμα, που σκοπό είχε, κρατούμενοι από όλη τη χώρα να δημιουργήσουν μια καρτ-ποστάλ με εικόνες και λέξεις δικές τους και να τη στείλουν στην οργάνωση Philadelphia FIGHT, ένα μη-κερδοσκοπικό οργανισμό για τα δικαιώματα των οροθετικών. Από τους 2500 κρατούμενους που έλαβαν τις λευκές καρτ-ποστάλ, περισσότεροι από 250 τις έστειλαν πίσω με μια ζωγραφιά.
b2ap3_thumbnail_POSTCARD2.jpg
Η κάρτα του Ντάνιελ Φρέντρικσον.
Η ιδέα αυτή, για να σταλούν λευκές κάρτες σε φυλακές σε όλη τη χώρα μέσω του εντύπου Prison Health News, που δημοσιεύεται ανα τρίμηνο, ήταν του καλλιτέχνη και ακτιβιστή Mark Strandquist. Το έντυπο τυπώθηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 2003 και έδινε τη δυνατότητα στην οργάνωση Philadelphia FIGHT να παρέχει ενημέρωση για ιατρικά θέματα, ειδήσεις, προσωπικές ιστορίες και ποίηση γραμμένη από πρώην και νυν κρατούμενους σε ένα αναγνωστικό κοινό χιλιάδων ανθρώπων μέσα στις φυλακές.
'Τι είναι αυτό που θα θέλατε να δει ο κόσμος, αν μπορούσατε να βάλετε ένα παράθυρο πάνω σ' ένα τοίχο της φυλακής;' λέει το κέιμενο στο πάνω μέρος της κάθε κάρτας, ζητώντας από τους κρατούμενους να δημιουργήσουν μια εικόνα ή ένα γραπτό μήνυμα που αντιπροσωπεύει αυτό το παράθυρο με θέα τον δικό τους κόσμο.
Στην πίσω πλευρά υπάρχει χώρος για να γράψουν οι κρατούμενοι το δικό τους μήνυμα.
b2ap3_thumbnail_POSTCARD3.jpg
Καρτ-ποστάλ από τον Μ. Καν
'Είναι ένας σύνθετος διάλογος που προσπαθεί να χωρέσει σε ένα πολύ μικρό χώρο'είπε ο Strandquist, που συνεργάζεται συχνά με ακτιβιστικές οργανώσεις που θέλουν να δώσουν δύναμη σε ανθρώπους μέσα από τη δημιουργικότητα και την τέχνη. 'Το απίστευτο είναι ότι ένα τόσο μικρό και λεπτό φύλλο χαρτιού μπορεί να μεταφέρει τόση ιστορία, ιδέες, αγώνα και να αποτελέσει μια όμορφη αντανάκλαση της ζωής και της αγάπης -πράγματα που δίνουν σ' αυτό το χαρτί απίστευτη δύναμη'.
Η ιδέα γι' αυτό το πρόγραμμα ήταν μια προέκταση του μεγαλύτερού του πρότζεκτ 'Παράθυρα της φυλακής' πάνω στο οποίο ξεκίνησε να δουλεύει το 2012.
Στο πρόγραμμα εκείνο, ο καλλιτέχνης απηύθυνε μια διαφορετική ερώτηση στους κρατούμενους στις φυλακές της Ουάσινγκτον: 'Αν υπήρχε ένα παράθυρο στο κελί σου με θέα ένα μέρος από το παρελθόν σου, ποιό θα ήταν αυτό το μέρος;'
Όταν οι άνθρωποι έγραψαν γράμματα περιγράφοντας τι θα ήθελαν να έβλεπαν από το παράθυρο της φυλακής- ένα αγαπημένο μέρος από τα παιδικά τους χρόνια ή κάπου που είχαν έντονες αναμνήσεις- ο Strandquist, έψαξε αυτά τα μέρη με τη βοήθεια των μαθητών του λυκείου Duke Ellington και των φοιτητών του πανεπιστημίου George Mason και όταν τα βρήκε τράβηξε φωτογραφίες. Οι φωτογραφίες τότε εκτυπώθηκαν και στάλθηκαν στους κρατούμενους.
b2ap3_thumbnail_PHOTO2.jpg
'Κοιτάζοντας από το παράθυρο μου, μπορώ να δω αυτό το μακρύ διάδρομο. Η αδερφή μου κι εγώ τρέχαμε μέχρι τα μισά του διαδρόμου και φορώντας τις κάλτσες μας γλιστρούσαμε μέχρι το τέρμα. Εγώ ήμουν δώδεκα και η αδερφή μου έξι ετών, βλέπαμε τον κόσμο μέσα από την αθωώτητα των παιδικών ματιών μας. Αυτός ο διάδρομος ήταν ένα καταφύγιο ασφάλειας για μας, γέμιζε με τα γέλια και με τις πλάκες μας. Μου λείπει πολύ.' 
Γράμμα κρατουμένου/ Φωτογραφία Mark Strandquist.

b2ap3_thumbnail_PHOTO3.jpg
'Μαθήματα υπάρχουν παντού γύρω μας....μπορεί να μην τα καταλαβαίνουμε ή να μην τους δίνουμε αξία. Κι αυτό γίνεται μέχρι να μπούμε στη διαδικασία να ανακαλύψουμε τις ρίζες μας. Στο Bestway έμαθα να ζω μαζί με ανθρώπους από διαφορετικές κατευθύνσεις της ζωής και να μαθαινω από αυτούς... από Ασιάτες...μέχρι Αμερικανούς και άλλους Λατινοαμερικανούς. Έμαθα για τους αγώνες τους και το μεροκάματο... έμαθα γιατί οι άλλοι εκτιμούν τόσο τη ζωή. Σήμερα, σε μια πολυ-πολιτισμική ατμοσφαιρα, το πολυκατάστημα Bestway, έχει έπιτύχει το στόχο του... έχει δημιουργήσει ένα όραμα.' απόσπασμα από γράμμα κρατουμένου
Ο καλλιτέχνης είπε πως δεν ήταν εύκολη η διαδικασία να ερμηνεύσει αυτά τα γράμματα σε μια γλώσσα καλλιτεχνική, σε μια μορφή τέχνης. 'Πρέπει να σκάψεις βαθιά στο σημείο εκείνο της ανθρώπινης ουσίας που επιτρέπει να δεις τον άλλο σε ανθρώπινο επίπεδο', είπε. 'Οι άνθρωποι είναι σαν σφουγγάρια, έτσι όταν δουλεύουμε με άτομα που φέρουν ψυχικό τραύμα, η ταύτιση που μπορεί να προκύψει είναι πολύ βαθιά.'
Το πρόγραμμα "Windows From Prison" , περιλαμβάνει ακόμα και νεαρά άτομα που βρίσκονται στη φυλακή. Ο Strandquist είχε επικοινωνήσει με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Free Minds DC, που χρησιμοποιεί βιβλία, δημιουργική γραφή και στήριξη από συνομήλικους σε έφηβους που δικάστηκαν και φυλακίστηκαν ως ενήλικες στη φυλακή DC.
'Έμεινα έκπληκτος με τη θεραπευτική ιδιότητα που είχε το πρόγραμμα αυτό. Ο τρόπος που είχε διατυπωθεί η ερώτηση οδήγησε τους κρατούμενους σε ένα εσωτερικό ταξίδι ψυχής και ανασκόπισης, που ήταν πολύ δυνατό.' είπε η Τάρα Λίμπερτ, η συνδιοργανώτρια και εκτελεστική διευθύντρια της Free Minds DC.
Ο Strandquist, δεν χρησιμοποίησε τις φωτογραφίες μόνο σε εκθέσεις και σε σχολικές τάξεις για να ενθαρρύνει την έναρξη ενός διαλόγου γύρω από το πρόβλημα της μαζικής φυλάκισης, αλλά επίσης συμφώνησε να εκτυπώσει τις φωτογραφίες σε δύο τεύχη του έντυπου Prison Health News, κάτι που σηματοδότησε και την συνεργασία του με την οργάνωση Philadelphia FIGHT.
b2ap3_thumbnail_POSTCARD4.jpg
O Τόμας Μπενίτεζ, ένας συμμετέχοντας στο πρόγραμμα με τις κάρτες, είναι συνδρομητής στο Philadelphia Health News και μπόρεσε να απολαύσει το τελικό προϊόν που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό.
'Βλέποντας και ακούγοντας τον αγώνα άλλων ανθρώπων...κατάλαβα πως δεν είμαι μόνος μου',έγραψε ο Μπενίτεζ στη NewsHour, όταν ρωτήθηκε πώς αντέδρασε στο πρόγραμμα "Windows From Prison.'
Ο Strandquist και η Philadelphia FIGHT ελπίζουν πως το πρόγραμμα αυτό θα είναι μία εξίσου 'δυναμική, θεραπευτική, εκπαιδευτική και διαδραστική' εμπειρία όπως και το Windows from Prison.
'Οι καρτ-ποστάλ είναι ο πόνος και η ζεστασιά της ψυχής, η τραγικότητα και η ανύψωση του συναισθήματος' είπε ο Naseem Bazargan, που εργάζεται στην Prison Health News. 'Είναι όμορφες. Όχι μόνο από άποψη αισθητικής αλλά από αυτό το εκπληκτικό βάθος που έχουν'.
Από τη μοναξιά και το ψυχικό τραύμα που βιώνουν καθημερινά μέχρι κριτική της δημόσιας αντίληψης για τη μαζική φυλάκιση, αρκετοί συμμετέχοντες έχουν χρησιμοποιήσει τις κάρτες για να μιλήσουν για διάφορα θέματα και συναισθήματα.
'Υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν να συμβάλουν στο να κατανοήσουμε ποιός είναι ο κρατούμενος, άνθρωποι που προσπαθούν να αποκαλύψουν τους αγώνες και τα τραύματα αυτής της σφοδρής πραγματικότητας', είπε ο Strandquist.
'Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους έχουν πραγματικά μετανοιώσει γι΄αυτά που έκαναν και τους έφεραν σε αυτή την κατάσταση.'
b2ap3_thumbnail_POSTCARD7.jpg
H κάρτα του Τόμας Μπενίτεζ.
Ο Τόμας Μπενίτεζ ήθελε, ανάμεσα σε άλλα συναισθήματα, να υπογραμμίσει τη λαχτάρα και την αγάπη για την οικογένειά του.
'Θα ήθελα οι άνθρωποι να καταλάβουν ότι επειδή κάποιος είναι στη φυλακή, δεν σταματά να είναι άνθρωπος, να έχει συναισθήματα, επιθυμίες και όνειρα' έγραψε ο Μπενίτεζ σε επιστολή του στο NewsHour. 'Είμαστε άνθρωποι -απλά έχουμε έρθει σε αυτό το μέρος επειδή κάναμε κάτι λάθος στην κοινωνία και αρκετοί από εμάς προσπαθούν πραγματικά να αλλάξουν'.
Ο Strandquist και τα μέλη της οργάνωσης Philadelphia FIGHT προσπαθούν να οργανώσουν τις λεπτομέρειες για να μπορέσουν να εκθέσουν τις φωτογραφίες. Προσπαθούν να ξεκαθαρίσουν πού εντάσσεται το πρόγραμμα αυτό στο κίνημα ενάντια στη μαζική φυλάκιση.
'Όταν αντιμετωπίζουμε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα αλλά και υλικό, είναι σημαντικό να έχουμε πλήρη επίγνωση του αντίκτυπου του πρότζεκτ αυτού και να καταλάβουμε πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το περιεχόμενό του καλύτερα, χωρίς (ακόμα και κατά λάθος) να εκμεταλλευτούμε τους ανθρώπους στη φυλακή ή να διαβιβάσουμε λάθος μηνύματα' είπε ο Naseem Bazargan.
b2ap3_thumbnail_POSTCARD8.jpg
Καρτ-ποστάλ από τον Μαρκ Μπράουν.
Για τον Μαρκ Μπράουν, η κάρτα αυτή δεν ήταν αρκετά μεγάλη για να χωρέσουν όλες οι σκέψεις και οι παρατηρήσεις του μέσα από το κελί του. Αλλά, αυτό δεν τον σταμάτησε από το να συμμετάσχει.
'Κάθε μέρα που μου δίνεται μέχρι το τέλος της ύπαρξής μου, θα προσππαθώ να είμαι ένας φορέας αλλαγής' έγραψε ο Μπράουν στην NewsHour. 'Δυστυχώς, τίποτα δεν αλλάζει αν δεν ενημερώσουμε τους έξω για το πώς είναι η ζωή εδώ μέσα'.
Μετάφραση: BlackCat
Φωτογραφίες Mark Strandquist

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου