Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2014

Πάνος Χ. Κούτρας: «Η άνοδος της ακροδεξιάς με συνθλίβει» - ΧΕΝiA - OFFICIAL TRAILER











Πέντε χρόνια μετά την «Στρέλλα», ο Πάνος Χ. Κούτρας επιστρέφει και μας παρουσιάζει τη νέα του δημιουργία, «Xenia». Η ταινία πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της τον Μάιο στο 67ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών στο επίσημο τμήμα της διοργάνωσης, «Ένα Κάποιο Βλέμμα» ενώ η ελληνική πρεμιέρα του φιλμ πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο του 20ού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρες . Το Tvxs συνάντησε τον καταξιωμένο δημιουργό σε μία εφ' όλης της ύλης συνέντευξη, συζητώντας για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε, την συμμετοχή της ταινίας στο Φεστιβάλ των Καννών, καθώς και για τις περιπέτειες των ηρώων του, αλλά και την επικαιρότητα...
Μία από τις πιο αξιόλογες και πολυταξιδεμένες ελληνικές ταινίες της χρονιάς, ετοιμάζεται να κάνει την εμφάνιση της στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες. Ο λόγος για την τέταρτη μεγάλου μήκους ταινίας του Πάνου Χ. Κούτρα, «Xenia» (Ελλάδα - 2014). Ένα γλυκό και μελωδικό road movie, στο οποίο παρακολουθούμε την οδύσσεια δύο νεαρών αδερφών. Οι ήρωες μας, βιώνοντας την άρνηση και τον ρατσισμό, έρχονται σε επαφή με τον επίπλαστο κόσμο της τηλεόρασης και την οικονομική κρίση, αλλά παρ' όλα αυτά συνεχίζουν να ελπίζουν για ένα καλύτερο μέλλον και να μας ταξιδεύουν υπό τους ήχους ενός υπέροχου μουσικού σκορ.

Η ταινία «Xenia» του Πάνου Χ. Κούτρα, αφηγείται την ιστορία του Ντάνυ και του αδερφού του Οδυσσέα, 16 και 18 ετών, αντίστοιχα. Τα δύο αδέρφια, μετά τον θάνατο της Αλβανής μητέρας τους, ξεκινούν ένα ταξίδι από την Κρήτη έως τη Θεσσαλονίκη, με σκοπό να βρουν τον Έλληνα πατέρα τους, που τους εγκατέλειψε όταν ήταν ακόμη παιδιά. Ξένοι στην ίδια τους τη χώρα, είναι αποφασισμένοι να τον πείσουν να τους αναγνωρίσει, προκειμένου να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια.

Παράλληλα οι δύο νεαροί προσπαθούν να συμμετάσχουν σε ένα τηλεοπτικό talent show το οποίο πιστεύουν ότι θα τους εξασφαλίσει μία καλύτερη ζωή. Στη διαδρομή θα έρθουν αντιμέτωποι με όσα τους ενώνουν, την αγριότητα της εφηβείας, ένα όνειρο που πρέπει πάση θυσία να γίνει πραγματικότητα και μία Ελλάδα που αρνείται να τους δεχτεί...

Πέντε χρόνια μετά την «Στρέλλα», επιστρέφετε με την τέταρτη μεγάλου μήκους ταινίας σας «Xenia». Ποιος είναι ο βασικός άξονας και η πηγή έμπνευσης του συγκεκριμένου φιλμ;

Είναι μία ταινία για την ενηλικίωση, για την αδερφική αγάπη και για μία πλευρά του τεράστιου θέματος του μεταναστευτικού. Αυτά είναι βασικά τα τρία πράγματα για τα οποία ήθελα μιλήσω. Σαφώς στην πορεία την ταινίας θίγεις και θυμάσαι πολλά περισσότερα. Όμως αυτοί ήταν οι τρεις βασικοί άξονες, πάνω στους οποίους βασίστηκα και δεν τους ξέχασα ποτέ, από την αρχή μέχρι το τέλος.
Ήρωες της ταινίας είναι δύο αδέρφια, ο Ντάνι και ο Οδυσσέας, 16 και 18 ετών, τους οποίους ερμηνεύουν δύο νεαροί ηθοποιοί, ο Κώστας Νικούλι και ο Νίκος Γκέλια, αντίστοιχα. Στο καστ συναντάμε επίσης πολλούς και καλούς ηθοποιούς όπως: ο Γιάννης Στάνκογλου, η Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου και ο Άγγελος Παπαδημητρίου σ' έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς και προσωπικά αγαπημένους χαρακτήρες του φιλμ. Πως εξελίχθηκε η διανομή των ρόλων και η επιλογή των συγκεκριμένων ηθοποιών;

Το καστ της συγκεκριμένης ταινίας, είναι μία μεγάλη ιστορία. Λόγω της νεαρής ηλικίας, είναι δύσκολο να βρεις επαγγελματίες ηθοποιούς. Επειδή όμως έχω μία προϊστορία στο να δουλεύω με μη επαγγελματίες ηθοποιούς, δεν ήταν αυτό που με φόβισε. Ωστόσο η ηλικία ήταν αναμφίβολα ένας παράγοντας καθοριστικός και δύσκολος. Διότι όταν ψάχνεις κάποιον ο οποίος θέλεις να φαίνεται δεκαέξι ετών, δεν μπορείς να πάρεις κάποιον που είναι είκοσι και να τον βάλεις στη θέση του, δε γίνεται. Επίσης σε αυτή την ηλικία  τα παιδιά μεγαλώνουν μέρα με τη μέρα. Οπότε αυτό ήταν πάρα πολύ δύσκολο και κράτησε ουσιαστικά ενάμιση χρόνο, μόνο το κάστινγκ των δύο παιδιών...

Για τον Άγγελο Παπαδημητρίου τώρα συγκεκριμένα, πρέπει να πω ότι ήταν μία από τις πιο ευχάριστες συνεργασίες που είχα, διότι είναι ένας εξαιρετικά ταλαντούχος άνθρωπος και ήταν ένας ρόλος ο οποίος μπορεί να μην ήταν πολύ μεγάλος, αλλά ήταν πολύ δύσκολος και ήθελε μία προσωπική αλήθεια από τον καλλιτέχνη. Κι επειδή ο Άγγελος είναι ένας σπουδαίος εικαστικός γλύπτης, τραγουδάει και είναι ηθοποιός, οπότε όλα ταίριαξαν πάρα πολύ.

Η ταινία σας «Xenia» πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της, τον Μάιο στο 67ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών στο επίσημο τμήμα της διοργάνωσης, «Ένα Κάποιο Βλέμμα». Τι σήμαινε αυτό για εσάς και ποιες οι εντυπώσεις που αποκομίσατε;

Είμαι πολύ χαρούμενος, διότι είναι ένα πολύ μεγάλο φεστιβάλ στο οποίο δεν είχα ξανασυμμετάσχει, κι επειδή με τη Γαλλία έχω μία ιδιαίτερη σχέση καθώς ζούσα για χρόνια εκεί. Οπότε μπορεί να ήταν λίγο κουραστικό, αλλά σίγουρα ήταν παράλληλα και μία πολύ ευχάριστη εμπειρία, η οποία βέβαια βοήθησε πολύ και την πορεία του φιλμ. Όντως πήγε καλά.

Το φιλμ μετά τις Κάννες ταξίδεψε σε κορυφαία διεθνή φεστιβάλ. Μεταξύ άλλων αναφέρω χαρακτηριστικά το 49ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι που διεξήχθη τον Ιούλιο, ενώ  προβλήθηκε και στο 39ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Τορόντο, τον Σεπτέμβριο. Πριν από λίγες ημέρες το κοινό είχε τη δυνατότητα να την παρακολουθήσει στην ελληνική της πρεμιέρα στο πλαίσιο του 20ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας, ενώ από την Πέμπτη 2 Οκτωβρίου η ταινία θα κυκλοφορήσει στις Κινηματογραφικές Αίθουσες της χώρας, σε διανομή της Feelgood Entertainment. Ποιες οι εντυπώσεις σας από τα διεθνή φεστιβάλ κι αν θεωρείται ότι θα υπάρχει διαφορά στην αντίδραση του κοινού, σε σχέση με τους Έλληνες θεατές;

Σαφώς και θεωρώ ότι στις ταινίες μου έχω κάτι το πάρα πολύ ελληνικό, διότι μιλάω πάντα ακραιφνώς για ελληνικά ζητήματα, αλλά παράλληλα τα θέματα αυτά είναι και διεθνή. Ο τόπος είναι ελληνικός, η γλώσσα είναι ελληνική και οι χαρακτήρες είναι πολύ συγκεκριμένοι. Από την άλλη, ναι θέλω να ελπίζω ότι μία ταινία είναι "local", αλλά συγχρόνως μπορεί να μιλάει σε πιο πολύ κόσμο. Επίσης θέλω να πιστεύω ότι η ταινία δε δείχνει κάτι μη καθημερινό. Νομίζω ότι προβάλλει κάτι το οποίο όλοι οι Έλληνες το αναγνωρίζουμε και το συναντάμε τριγύρω μας...

Θεματικές που σας έχουν απασχολήσει στο παρελθόν, όπως η οικογένεια, επιστρέφουν και στο φιλμ «Xenia», όπου μαζί με έννοιες όπως ο ρατσισμός, ο φασισμός, ο ψεύτικος κόσμος των ΜΜΕ, αλλά και η κρίση, τόσο οικονομική όσο και ηθική, έρχονται να παρουσιάσουν ένα αντιπροσωπευτικό ψηφιδωτό της καθημερινότητας που βιώνουμε στην Ελλάδα. Παρ' όλα αυτά έχω την αίσθηση ότι η ταινία αποπνέει και μία νότα αισιοδοξίας...

Τα πράγματα είναι σφαιρικά και έχουν πολλαπλές αναγνώσεις. Οι καταστάσεις έχουν πολλαπλές λύσεις, αρκεί να τις διακρίνουμε και να τις πράξουμε. Δηλαδή, ναι υπάρχουν στιγμές που η ταινία είναι αισιόδοξη, αλλά υπάρχουν και στιγμές όπου η ταινία είναι απαισιόδοξη. Όπως και στη ζωή. Εμένα όμως δεν με ενδιέφερε να κάνω μία ταινία αισιόδοξη ή απαισιόδοξη. Με ενδιέφερε να κάνω μία ταινία η οποία να μπορεί να καλύψει όλες μου τις ανάγκες και τις ανησυχίες.

Μία από τις πλέον χαρακτηριστικές σκηνές της ταινίας, έχω την αίσθηση ότι είναι η εμφάνιση του τεράστιου κουνελιού στο δάσος - που προσωπικά μου θύμισε κάτι από το Rabbits του David Lynch. Πως την εμπνευστήκατε;

Υπάρχουν όντως πολλές αναφορές επί του συγκεκριμένου, από το "Donnie Darko" (του Richard Kelly, γυρισμένη το 2001), μέχρι την "Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων". Η αναφορά της ταινίας έχει να κάνει μ' έναν κόσμο παιδικό, απλά στη συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχει ένα γιγαντιαίο κουνέλι, το οποίο αποτελεί μέρος της όλης παραβολής που εξελίσσεται στην ταινία κι αναφέρεται στο "μεγαλώνω". Τα μεγέθη, έτσι κι αλλιώς παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο στην εξέλιξη του ανθρώπου, όπου δύο παιδιά μεγαλώνουν σε αυτόν τον μικρό κόσμο...

Και από την αγαπημένη σκηνή στην αγαπημένη ατάκα, η οποία ακούγεται στο δεύτερο μισό της ταινίας, στη Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα έξω από τις Αποθήκες στην προβλήτα:
"- Εμείς τελικά παντού ξένοι θα είμαστε.
- Και παντού σαν το σπίτι μας..."
Με αφορμή αυτό θα ήθελα να ρωτήσω, τι είναι για εσάς το σπίτι, η πατρίδα και πως κρίνεται την άνοδο της ακροδεξιάς, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη γενικότερα;

Η άνοδος της ακροδεξιάς είναι κάτι που με συνθλίβει. Δε με λυπεί απλά, αλλά με συνθλίβει και νομίζω ότι έτσι θα έπρεπε να αισθάνεται κάθε πολιτισμένος άνθρωπος, διότι βασίζεται στην άγνοια, στη βία, στον πόνο και σε οτιδήποτε είναι αρνητικό. Και όλο αυτό θα έπρεπε να το έχουν σκεφτεί πολύ νωρίτερα πριν φτάσουμε εδώ. Η ακροδεξιά πάντα εκφράζεται με τον φασισμό και ο φασισμός πάντα εκφράζεται με τη βία. Είναι συνταρακτικό και παράλληλα συγκλονιστικό το πως σε αυτή τη χώρα, αλλά και γενικότερα στην Ευρώπη, μία ήπειρο που έχει αιματοκυλιστεί πολλές φορές, να συμβαίνουν αυτά... Είμαι κάθετα αντίθετος και το θεωρώ πολύ θλιβερό.

Όσο για την πατρίδα... Το γεγονός ότι αυτά τα παιδιά δεν ανήκουν πουθενά, το βρίσκω δραματικό. Από τη στιγμή μάλιστα που θέλουν να ανήκουν κάπου, πρέπει να ανήκουν εκεί που επιλέγουν. Εγώ προσωπικά, είμαι εναντίον του να ανήκεις κάπου. Θα έπρεπε να ανήκουμε όπου θέλουμε, να μπορούμε δηλαδή να διαλέξουμε και να είμαστε ό,τι θέλουμε, είτε αυτό είναι Άγγλος, Γάλλος, Αμερικάνος, είτε γκέι, στρέιτ, είτε οτιδήποτε. Θα έπρεπε ο άνθρωπος να είχε αυτή την ελευθερία. Ωστόσο από τη στιγμή που θέλει να ανήκει κάπου, δεν μπορείς να του το αρνηθείς.

Και είναι θεωρώ σκανδαλώδες να αρνούμαστε σε αυτά τα παιδιά στην Ελλάδα, που είναι περίπου γύρω στις διακόσιες χιλιάδες παιδιά μεταναστών, να έχουν ίσα διακαιώματα. Διότι ουσιαστικά περί αυτού πρόκειται. Μην έχοντας την ιθαγένεια και μην έχοντας χαρτιά, τους αρνούμαστε να έχουν ίσα δικαιώματα με τους υπόλοιπους Έλληνες. Τα παιδιά αυτά έχουν γεννηθεί εδώ, μιλάνε ελληνικά καλύτερα από εμάς και θεωρώ ότι είναι αυτή η γενιά που θα κουβαλήσει την Ελλάδα στην πλάτη της...

Καταλυτική επίσης σημασία στην εξέλιξη της ιστορίας είναι και η ύπαρξη του ιδιαίτερου σάουντρακ. Από την μουσική που ακούγεται στο νυχτερινό κέντρο του Τάσου (Άγγελος Παπαδημητρίου) μέχρι την εμμονή του Ντάνι (Κώστας Νικούλι) με την Πάτι Πράβο. Ποιος ο ρόλος της μουσικής στις ταινίες σας γενικότερα αλλά και ειδικά στο «Xenia»;

Αγαπώ πολύ τη μουσική. Όλες μου οι ταινίες έχουν μουσική. Μέχρι τώρα είχα δουλέψει αποκλειστικά με τους Στέρεο Νόβα, δηλαδή με τον Μιχάλη Δέλτα και τον Κωνσταντίνο Βήτα. Σε αυτή την ταινία, υπάρχει ένας επιπλέον λόγος για μουσική, καθώς ο πρωταγωνιστής προέρχεται από μία μουσική οικογένεια, έχει το χάρισμα της καλής φωνής και θέλει να γίνει τραγουδιστής. Οπότε ναι, είναι σημαντική η συμβολή της μουσική στην εξέλιξη της ταινίας.
Είναι και δικά σας ακούσματα αυτά;

Ναι, είναι και δικά μου ακούσματα. Επίσης για την Ιταλική μουσική ήταν κάτι το οποίο ιστορικά επηρέασε την κομμουνιστική Αλβανία που είχε κλειστά σύνορα και το μόνο πράγμα που περνούσε ήταν η RAI, οπότε όλες αυτές οι γενιές των γονιών του Οδυσσέα και του Ντάνι, αλλά και των ηρώων μου, του Κώστα και του Νίκου, μεγάλωσαν με ιταλική μουσική. Ήταν ένας συνδετικός κρίκος. Και επίσης βρίσκω πάρα πολύ ελκυστικό, το γεγονός ότι στην ποπ κουλτούρα, στην ποπ μουσική, υπάρχουν εκφάνσεις αυτής της κουλτούρας, όπως τα τραγούδια που ακούγονται, οι οποίες συνδέουν διαφορετικούς ανθρώπους πάνω στη γη. Δηλαδή θέλω να πω ότι, εγώ άκουγα αυτή τη μουσική όταν ήμουν μικρός, η μητέρα του Ντάνι την άκουγε στην Αλβανία, στην Ιταλία όπου και δημιουργήθηκε, αλλά και στη Γαλλία την ίδια στιγμή και πάει λέγοντας. Κατά συνέπεια, όλο αυτό βρίσκω ότι το κάνει η ποπ και συνδέει όλους αυτούς τους ανθρώπους μεταξύ τους.

Μέσα στην οικονομική κρίση και τους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, πως εξελίχθηκε η διαδικασία παραγωγής και ολοκλήρωσης της ταινίας σας και πως στην πορεία επηρεάστηκε από αστάθμητους παράγοντες, όπως για παράδειγμα το κλείσιμο της ΕΡΤ Α.Ε.;

Οι δυσκολίες ήταν πάρα πολύ μεγάλες. Ήταν η πιο δύσκολη ταινία που έκανα, διότι ήταν και η πιο μεγάλη σε όρους μπάτζετ. Επίσης ήταν συμπαραγωγή και πολλές φορές είναι δύσκολο πράγμα η συμπαραγωγή. Στην Ελλάδα τώρα αρχίζουμε να αναπτύσσουμε το "know how" στις συμπαραγωγές. Εγώ είχα την τύχη και την ευκαιρία, η δεύτερη μου ταινία να είναι συμπαραγωγή, οπότε ήμασταν λιγάκι πιο εξοικειωμένοι αλλά γενικά είναι ένα δύσκολο πράγμα που καλείσαι να διαχειριστείς. Το κλείσιμο της ΕΡΤ, ήταν ένα από τα δραματικά πράγματα που συνέβησαν και το οποίο δεν το περίμενε κανείς μας. Δηλαδή ήμουν προετοιμασμένος και περίμενα πάρα πολλά, αλλά όχι αυτό. Εκεί αντιμετώπισα πάρα πολύ σκληρή στάση από τους συμπαραγωγούς. Ενώ στο κλείσιμο της ΕΡΤ ήταν πολύ διαλλακτικοί και μας βοήθησαν πάρα πολύ, τόσο οι Γάλλοι όσο και οι Βέλγοι, διότι κατάλαβαν ότι ήταν μία κατάσταση πέρα του φυσιολογικού, αργότερα όμως και όπως είναι φυσικό, ήθελαν τα λεφτά τους. Τα οποία δεν υπήρχαν και τα οποία θα έπρεπε να τα δώσω από την τσέπη μου. Ε, αυτό ήταν τραγικό...


«Xenia» (Ελλάδα - 2014)
Σκηνοθεσία: Πάνος Χ. Κούτρας
Σενάριο: Πάνος Χ. Κούτρας, Παναγιώτης Ευαγγελίδης
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Hélène Louvart, Σίμος Σαρκετζής
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Πηνελόπη Βαλτή
Κοστούμια: Βασίλης Μπαρμπαρίγος
Ήχος: Fabrice Osinski
Μοντάζ: Γιώργος Λαμπρινός
Μουσική Delaney Blue
Πρωταγωνιστούν: Κώστας Νικούλι, Νίκος Γκέλια, Ρομάνα Λόμπατς, Αγγελος Παπαδημητρίου, Γιάννης Στάνκογλου, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου.
Το φιλμ «Xenia» του Πάνου Χ. Κούτρα, πραγματοποίησε την ελληνική του πρεμιέρα στο 20ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρες, ενώ από την Πέμπτη 2 Οκτωβρίου θα κυκλοφορήσει στις Κινηματογραφικές Αίθουσες της χώρας, σε διανομή της Feelgood Entertainment. H ταινία θα προβάλλεται σε επιλεγμένες ώρες προβολών με ειδικούς υπότιτλους για ανθρώπους με προβλήματα ακοής.

Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε ότι την Πέμπτη 2 Οκτωβρίου στις 12:00 στο καφέ του βιβλιοπωλείου Ιανός (Σταδίου 24, Αθήνα, Τηλ.: 210-3217917) και με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μη Βίας, διοργανώνεται μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συζήτηση για τη βία και τις ποικίλες εκφάνσεις της.

Τη συζήτηση θα συντονίσει η Μαρία Κατσουνάκη (αρθρογράφος - κριτικός κινηματογράφου της εφημερίδας «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ») και ομιλητές θα είναι οι:
Πάνος Χ. Κούτρας: Σκηνοθέτης και συν-σεναριογράφος της ταινίας «ΧΕΝiΑ»
Παναγιώτης Δαμάσκος: Κοινωνιολόγος-Ομοφυλοφιλική Λεσβιακή Κοινότητα Ελλάδας (ΟΛΚΕ)
Μαριανέλλα Κλώκα: Μέλος του Διεθνούς Οργανισμού «Κόσμος χωρίς πολέμους και βία»

πηγη:
http://tvxs.gr/news/sinema/panos-x-koytras-i-anodos-tis-akrodeksias-me-synthlibei



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου