Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Συνεργασία: καμία σχέση με "ελεύθερο εμπόριο"

του Dean Baker Πηγή: Atlantic-Community.org Τα φαινόμενα απατούν όσον αφορά την Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Συνεργασία (Transatlantic Trade and Investment Partnership-TTIP). Οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ θέλουν να κάνουν τους πολίτες τους να πιστέψουν ότι πίσω από τη σπουδή για τις διαπραγματεύσεις περί ελεύθερου εμπορίου κρύβεται η προώθηση των εμπορικών ανταλλαγών. Αλλά η μείωση των ήδη χαμηλών δασμών δεν αξίζει καν  τόση προσπάθεια. Αντίθετα, ο πραγματικός σκοπός είναι η δημιουργία μιας νέας ρυθμιστικής δομής. Το αποτέλεσμα: ένας διεθνής μηχανισμός αστυνόμευσης που δεν είναι πιθανόν να εγκριθεί μέσα από τις συνήθεις πολιτικές διαδικασίες σε κάθε χώρα. Αυτές είναι κακές ειδήσεις για την Ευρώπη. Το πιο σημαντικό στοιχείο που πρέπει να γνωρίζουμε για την TTIP είναι  πως ο πραγματικός σκοπός της συμφωνίας δεν αφορά την προώθηση του εμπορίου. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι παραδοσιακοί εμπορικοί φραγμοί , με τη μορφή των δασμών ή ποσοστώσεων, ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ είναι ήδη πολύ χαμηλοί. Κανείς δεν θα αφιέρωνε μια τόσο μεγάλη προσπάθεια να να τους μειώσει περισσότερο, όταν δεν πρόκειται να κερδίσει πολλά. Η επιδίωξη του ελεύθερου εμπορίου είναι το προκάλυμμα της πραγματικής ατζέντας της  TTIP. Η συμφωνία αφορά την επιβολή μιας ρυθμιστικής δομής που θα επιβληθεί μέσω ενός μηχανισμού αστυνόμευσης που δεν είναι πιθανόν να εγκριθεί μέσα από τις συνήθεις πολιτικές διαδικασίες σε κάθε χώρα. Οι κανόνες που θα λειτουργήσουν ως αποτέλεσμα της συμφωνίας είναι πολύ πιο φιλικοί στις μεγάλες εταιρείες και πολύ λιγότερο φιλικοί στο περιβάλλον και στους καταναλωτές από όσο οι τρέχοντες. Και θα εμποδίσουν  την οικονομική μεγέθυνση. Σε πολλούς και ποικίλους τομείς, η ΕΕ διατηρεί πολύ πιο ισχυρή προστασία για τους καταναλωτές και το περιβάλλον από ό,τι οι ΗΠΑ. Π.χ., οι ΗΠΑ έχουν έναν άκρως συγκεντροποιημένο τομέα κινητής τηλεφωνίας που εχει τη δυνατότητα να χρεώνει όσο θέλει τους καταναλωτές. Το ίδιο ισχύει και για την πρόσβαση στο διαδίκτυο. Το αποτέλεσμα είναι ο κόσμος στις ΗΠΑ να πληρώνει πολύ περισσότερα χρήματα γι΄ αυτές τις υπηρεσίες. Η υδραυλική ρηγμάτωση για εξαγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου έχει προχωρήσει πολύ περισσότερο στις ΗΠΑ από ό,τι στην Ευρώπη. Αποτελεί μέρος της  TTIΡ, επειδή ακριβώς είναι σε μεγάλο βαθμό αρρύθμιστη. Στην πραγματικότητα, αυτός ο κλάδος χαίρει ειδικών εξαιρέσεων από τους νόμους για το καθαρό πόσιμο νερό,  που δεν υποχρεούται να αποκαλύπτει τα χημικά που χρησιμοποιεί κατά τη διαδικασία της ρηγμάτωσης. Και αν τελικά μολύνει τους υδροφόρους ορίζοντες ή το πόσιμο νερό σε περιοχές κοντά στις τοποθεσίες ρηγμάτωσης, είναι αδύνατον  τα θύματα να αποδείξουν ότι έχουν δίκιο. Αυτού του είδους τις μεταβολές στους ρυθμιστικούς κανόνες θα επιδιώξει η  TTIP. Είναι μάλλον απίθανο οι κυβερνήσεις των μεμονωμένων ευρωπαϊκών χωρών ή η ΕΕ ως σώμα να υποστηρίξουν το κουτσούρεμα των κανόνων για τους καταναλωτές και το περιβάλλον. Συνεπώς οι όμιλοι που δραστηριοποιούνται σ΄ αυτόν τον κλάδο θέλουν να χρησιμοποιήσουν μια συμφωνία "ελεύθερου εμπορίου" για να παρακάμψουν τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Ωστόσο, το χειρότερο μέρος της  TTIP θα είναι οι κανόνες της για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας (πατέντες) και το κόπιραϊτ. Οι ΗΠΑ έχουν ένα διαβόητα διεφθαρμένο σύστημα πατεντών. Κάποτε ένας μεγάλος βιομήχανος τροφίμων πατεντάρισε ένα σάντουιτς με φυστικοβούτυρο, και φυσικά η  Amazon είχε τη δυνατότητα να πατεντάρει τα "ψώνια με 1 κλικ".  Αυτές οι ανάξιες λόγου πατέντες, που είναι κάτι το σύνηθες στις ΗΠΑ,  αυξάνουν τις τιμές και δημιουργούν εμπόδια στον ανταγωνισμό. Ως αποτέλεσμα της ΤΤΙΡ, οι Ευρωπαίοι θα δουν πολύ περισσότερες τέτοιου είδους πατέντες. Η συμφωνία θα έχει ακόμη μεγαλύτερες συνέπειες στο κόστος και τη διαθεσιμότητα των συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Οι Αμερικανοί πληρώνουν τα διπλάσια χρήματα για φάρκακα από τους Ευρωπαίους. Αυτό οφείλεται στα ανεξέλεγκτα μονοπώλια πατεντών που εκχωρούνται στις φαρμακοβιομηχανίες. Μέγας στόχος του κλάδου της φαρμακοβιομηχανίας είναι να επιβληθούν παρόμοιοι κανονισμοί στην ΕΕ, ώστε να αυξήσει τις τιμές των φαρμάκων. Για να είμαστε καθαροί, αυτό το μέρος της  TTIP είναι πλήρως αντίθετο με το ελεύθερο εμπόριο. Οι φαρμακοβιομηχανίες θα επιδιώξουν να ισχυροποιήσουν τις πατέντες τους, να τις κάνουν πιο μακροχρόνιες και με μεγαλύτερη εμβέλεια, για παράδειγμα με την προστασία των δεδομένων που χρησιμοποιούνται στην καταχώριση των φαρμάκων, έτσι ώστε οι ανταγωνιστές που δεν έχουν πατέντες να μην μπορούν να μπουν στην αγορά. Σ΄ αυτή τη μάχη διακυβεύονται τεράστια ποσά χρημάτων. Οι ΗΠΑ δαπανούν περίπου 350 δισ. δολάρια ετησίως για φάρμακα, και θα κέρδιζαν περίπου το 1 /10 αυτού του ποσού εάν πουλούσαν σε μια ελεύθερη αγορά. Η διαφορά αυτή αντιπροσωπεύει ένα 2% του ΑΕΠ ή το 25% των εταιρικών κερδών μετά τους φόρους. Αυτό ισοδυναμεί με μια τεράστια μεταβίβαση από την κοινωνία γενικά προς τις φαρμακοβιομηχανίες. Το τεράστιο χάσμα ανάμεσα στις τιμές που προστατεύονται από πατέντες  και στο κόστος παραγωγής δημιουργεί κίνητρο στις φαρμακοβιομηχανίες να παραπλανούν το κοινό σχετικά με την ασφάλεια των φαρμάκων τους, πράγμα που κάνουν πολύ συχνά. Εν ολίγοις, ένα αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας μπορεί να είναι υψηλότερες τιμές φαρμάκων και χαμηλότερο επίπεδο στην ποιότητα της περίθαλψης. Κανένα από τα μοντέλα που χρησιμοποιούνται για προβολές των κερδών από την  TTIP δεν έχει επιχειρήσει, μέχρι στιγμής,  να εκτιμήσει τις οικονομικές ζημίες που θα προκαλούνταν από τις υψηλότερες τιμές των φαρμάκων ή από άλλες αρνητικές συνέπειες της ισχυρότερης προστασίας των πατεντών. Γι΄ αυτό το λόγο, τα μοντέλα δεν αποτελούν χρήσιμο οδηγό για τις οικονομικές επιπτώσεις της  TTIP. Η ιδέα ότι η  TTIP θα εξασφαλίσει κάποια γρήγορη ανάκαμψη στις οικονομίες της ΕΕ και των ΗΠΑ είναι ανόητη. Το κοινό θα πρέπει να εξετάζει πολύ προσεκτικά και λεπτομερώς  όλα όσα έρχονται στο φως  για τις διαπραγματεύσεις. Και όταν  οι πολιτικοί ζητούν ένα γρήγορο "ναι" ή "όχι", η προφανής απάντηση είναι το "όχι". Μετάφραση: Α. Αλαβάνου ΠΗΓΗ:http://aristerovima.gr/details.php?id=4588