«Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΔΙΚΤΑΤΩΡ» (1940)
Η ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΕΡΗ ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΗ ΤΑΙΝΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ ,
ΤΣΑΡΛΥ ΤΣΑΠΛΙΝ
«Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΔΙΚΤΑΤΩΡ»
ΗΠΑ – 1940 – 125’ – Ασπρόμαυρη
Η ταινία που απαγορεύτηκε από τους Χίτλερ, Μουσολίνι και Φράνκο
ΜΙΑ ΑΝΕΛΕΗΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΑΤΙΡΑ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΟΔΟ ΤΟΥ ΧΙΤΛΕΡ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΑΖΙΖΜΟΥ .
ΤΟ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΕΡΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΠΟΤΕ !
Σκηνοθεσία: Τσάρλι Τσάπλιν
Μοντάζ: Γουίλαρντ Νίκο
Φωτογραφία: Καρλ Στρους
Μουσική: Μέρεντιθ Ουίλσον
Καστ: Τσάρλι Τσάπλιν, Πολέτ Γκοντάρ, Τζακ Όκι, Μπίλι Γκίλμπερτ
Σύνοψη
Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένας εβραίος κουρέας (Τσάρλι Τσάπλιν) τραυματίζεται πολεμώντας για το φανταστικό έθνος της Τομανία και μένει χρόνια σε ένα νοσοκομείο βετεράνων. Όταν επιστρέφει σπίτι, πολλά έχουν αλλάξει: Ο Αντενόιντ Χίνκελ (επίσης, ο Τσάπλιν) έχει αποκτήσει απόλυτη δύναμη και έχει μετατρέψει την Τομανία σε μια αντισημιτική μηχανή πολέμου. Ενώ υπερασπίζεται το κουρείο του από μια επίθεση, ο κουρέας συναντά την όμορφη Χάνα (Πολέτ Γκοντάρ) και γίνεται ακούσια ο ήρωας του κινήματος αντίστασης που αναπτύσσεται στο γκέτο. Στο μεταξύ, ο Χίνκελ σχεδιάζει να κατακτήσει το γειτονικό έθνος του Ότσερλιχ και να γίνει Παγκόσμιος Αυτοκράτορας. Λόγω της ομοιότητάς τους, οι δυνάμεις της Τομανίας μπερδεύουν τον κουρέα με τον τυραννικό Χίνκελ, γεγονός που οδηγεί τον εβραίο κουρέα να απονείμει δικαιοσύνη απευθύνοντας στους πολίτες μία από τις πιο συγκινητικές ομιλίες που έχουν αποτυπωθεί σε φιλμ.
«Ο Τσάρλι Τσάπλιν στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα»Film.com
«Μία από τις πιο γενναίες ταινίες, που έχουν γυριστεί ποτέ»Q Network Film Desk
«Μια άχρονη σύγκριση του καλλιτεχνικού στερεώματος με τον απολυταρχισμό, της μαζικής διασκέδασης με τις μαζικές δολοφονίες, του σκηνοθέτη με το δικτάτορα»
Slant Magazine
«Κοίταξε το κακό κατά πρόσωπο, πριν το Χόλυγουντ σκεφτεί ότι ήταν δυνατό»
Filmcritic
«Ο Τσάπλιν μπορεί να μη σταμάτησε έναν πόλεμο, αλλά έκανε πολλά περισσότερα από μια κωμική ταινία»
DVD Journal
H ομιλία του Τσάρλι Τσάπλιν στην ταινία
«Ο μεγάλος δικτάτωρ»
“ Λυπάμαι, αλλά δεν θέλω να γίνω αυτοκράτορας. Δεν είναι δική μου υπόθεση. Δεν θέλω ούτε να βασιλέψω, ούτε να κατακτήσω κανέναν. Θα ήθελα να βοηθήσω όλο τον κόσμο, αν μπορούσα. Εβραίους, χριστιανούς, μαύρους, λευκούς. Ολοι επιθυμούμε την αλληλεγγύη, αυτή είναι η φύση των ανθρώπων. Να ζούμε με την ευτυχία των άλλων, και όχι με τη δυστυχία τους. Δεν θέλουμε ούτε να μισούμε, ούτε να περιφρονούμε.
Στον κόσμο αυτόν υπάρχει χώρος για τον καθένα. Η καλή Γη είναι πλούσια και μπορεί να παρέχει για όλους. Η ζωή μπορεί να είναι ελεύθερη κι ωραία, αλλά χάσαμε αυτό το μονοπάτι. Η πλεονεξία δηλητηρίασε τις ψυχές των ανθρώπων, ανύψωσε τους φραγμούς του μίσους, μας καταδίκασε στη δυστυχία και στη σφαγή. Ορίσαμε την ταχύτητα, αλλά κλειστήκαμε στον εαυτό μας. Η εκμηχάνιση προσφέρει αφθονία αλλά μας έχει αφήσει σε ένδεια. Η επιστήμη μας έκανε κυνικούς, η ευφυΐα μας, σκληρούς και άξεστους. Σκεφτόμαστε πολύ και αισθανόμαστε ελάχιστα.
Περισσότερο κι από τις μηχανές, χρειαζόμαστε την ανθρωπιά. Πιο πολύ από την επιδεξιότητα, χρειαζόμαστε την καλοσύνη και την ευγένεια. Χωρίς αυτές τις αρετές, η βία θα κυριαρχήσει στη ζωή και όλα θα χαθούν. Το αεροπλάνο και το ραδιόφωνο μας έφεραν πιο κοντά. Η ίδια η φύση αυτών των εφευρέσεων διαλαλεί την καλοσύνη των ανθρώπων. Διαλαλεί την παγκόσμια αδελφοσύνη, την ενότητα όλων μας.
Ακόμα κι αυτή τη στιγμή, η φωνή μου φτάνει στα αυτιά εκατομμυρίων ανθρώπων, απελπισμένων γυναικών, παιδιών, που είναι θύματα ενός συστήματος που ξέρει μόνο να βασανίζει και να φυλακίζει αθώους ανθρώπους. Σε αυτούς που με ακούνε, λέω: Μην απελπίζεστε. Η τωρινή μας δυστυχία δεν είναι παρά το πέρασμα της πλεονεξίας και της σκληρότητας εκείνων που φοβούνται την πρόοδο του ανθρώπου.
Το μίσος των ανθρώπων θα περάσει και οι δικτάτορες πεθαίνουν! Και η δύναμη που αφαίρεσαν από το λαό θα επιστρέψει σε αυτόν ξανά. Οσο οι άνθρωποι πεθαίνουν, η ελευθερία δεν θα αφανιστεί ποτέ!
Στρατιώτες! Μην υπακούτε στους αγροίκους, που σας περιφρονούν και σας σκλαβώνουν, που σας δυναστεύουν τις ζωές. Ανθρώπους που σας λένε τι να κάνετε, τι να σκεφτείτε και τι να νιώσετε! Που σας μεταμορφώνουν σε κοπάδι, σε κρέας για τα κανόνια. Μην υποχωρείτε μπροστά σε αυτά τα εκφυλισμένα όντα, στους εγκέφαλους και τις καρδιές των μηχανών! Δεν είστε ούτε μηχανές, ούτε κοπάδι, είστε άνθρωποι! Φέρετε την αγάπη της ανθρωπότητας μέσα στις καρδιές σας, δεν μισείτε! Μόνο όσοι στερήθηκαν την αγάπη μισούν! Οι στερημένοι και οι αφύσικοι!
Στρατιώτες! Μην αγωνίζεστε για τη σκλαβιά, αγωνιστείτε για την ελευθερία! Ο άγιος Λουκάς στο 17ο κεφάλαιο γράφει: «το βασίλειο του Θεού είναι μέσα στον άνθρωπο». Οχι σε έναν άνθρωπο, όχι σε μια ομάδα ανθρώπων, αλλά σε όλους τους ανθρώπους! Σε εσάς! Εσείς είστε ο λαός που έχει τη δύναμη, να δημιουργεί τις μηχανές, να δημιουργεί την ευτυχία! Εσείς ο λαός, έχετε τη δύναμη να δημιουργήσετε την ευτυχία, να εμπνεύσετε μια όμορφη κι ελεύθερη ζωή, να κάνετε αυτή τη ζωή μια υπέροχη περιπέτεια!
Στο όνομα της δημοκρατίας, ας χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δύναμη, ας ενωθούμε! Ας αγωνιστούμε για ένα καινούργιο κόσμο, με ευκαιρίες και δουλειά για όλους, μέλλον για τους νέους, ασφάλεια για τους ηλικιωμένους.
Με αυτές τις υποσχέσεις, οι αγροίκοι πήραν την εξουσία. Αλλά είπαν ψέμματα! Δεν κράτησαν το λόγο τους! Ποτέ δεν θα το κάνουν! Οι δικτάτορες ελευθερώνουν τον εαυτό τους, αλλά υποδουλώνουν το λαό. Ο αγώνας μας είναι να κάνουμε πράξη αυτές τις υποσχέσεις! Να ελευθερώσουμε το λαό, να σπάσουμε τους εθνικούς φραγμούς, να καταργήσουμε την πλεονεξία, το μίσος και τη μισαλλοδοξία.
Ας αγωνιστούμε για ένα κόσμο δικαίου, όπου η επιστήμη και η πρόοδος θα φέρουν ευτυχία σε όλους! Στρατιώτες! Στο όνομα της δημοκρατίας, ας ενωθούμε!
Χάννα, με ακούς; Όπου κι αν είσαι σήκωσε τα μάτια σου, Χάννα. Τα σύννεφα διαλύονται, ο ήλιος διαπερνά! Βγαίνουμε από το σκοτάδι μέσα στο φως! Μπαίνουμε σε έναν νέο κόσμο, έναν καλύτερο κόσμο, όπου οι άνθρωποι θα ανυψωθούν πάνω από το μίσος, την πλεονεξία και την αγριότητά τους. Σήκωσε τα μάτια σου, Χάννα! Η ψυχή του ανθρώπου έχει φτερά και μαθαίνει επιτέλους να ανυψώνεται! Πετάει προς το ουράνιο τόξο, προς την ελπίδα, προς το μέλλον. Το λαμπρό, το ένδοξο μέλλον, που ανήκει σε εσένα, σε εμένα, σε όλους μας!
Σήκωσε τα μάτια, Χάννα! Κοίτα ψηλά! ”
«O Μεγάλος δικτάτωρ»
«O Μεγάλος δικτάτωρ» (1940) είναι η πρώτη ομιλούσα και ηχητική ταινία του Τσάπλιν, δεκατρία χρόνια μετά την εισαγωγή του ήχου στις ταινίες. Είναι μια ανελέητη πολιτική σάτιρα για την άνοδο του Χίτλερ και του ναζισμού. Η ταινία απαγορεύτηκε από τους Χίτλερ, Μουσολίνι και Φράνκο, ενώ ήταν υποψήφια για 5 Όσκαρ. Η σκηνή που ο Τσάπλιν χορεύει μπαλέτο με την υδρόγειο θεωρείται σήμερα μια από τις σημαντικότερες στιγμές της κινηματογραφικής ιστορίας ενώ η ομιλία του κεντρικού ήρωα στο τέλος της ταινίας, όπου ο δημιουργός έμμεσα εκφράζει το όραμα του για την ανθρωπότητα, επίσης μνημονεύεται για το ανθρωπιστικό της μήνυμα. Ο Τσάπλιν είχε την ιδέα για τη δημιουργία της ταινίας όταν ένας φίλος του επισήμανε τη φυσική ομοιότητά του με τον Χίτλερ.
Όταν έμαθε για την εθνικιστική και ρατσιστική πολιτική του, εκμεταλλεύτηκε την ομοιότητά τους ως πηγή έμπνευσης για να του «επιτεθεί». Άρχισε να νιώθει όλο και πιο άβολα μιμούμενος τον Χίτλερ, όσο μάθαινε για τις εξελίξεις στην Ευρώπη. Η παραγωγή της ταινίας ξεκίνησε το 1937, όταν ακόμα δεν υπήρχαν πολλοί που πίστευαν πως ο ναζισμός συνιστούσε απειλή, ενώ το φιλμ κυκλοφόρησε το 1940, λίγο πριν η Αμερική μπει στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Όταν κυκλοφόρησε η ταινία, ο Χίτλερ απαγόρευσε την προβολή της σε όλες τις κατεχόμενες χώρες. Περίεργος όμως ο ίδιος για το φιλμ, παρήγγειλε μια κόπια μέσω Πορτογαλίας. «Θα έδινα τα πάντα για να μάθω τι σκέφτηκε για την ταινία», δήλωνε ο Τσάπλιν. Αργότερα σημείωνε πως αν γνώριζε την αληθινή διάσταση της ναζιστικής θηριωδίας «δε θα μπορούσε να αστειευτεί με τη φονική της παράνοια». Στις 15 Οκτωβρίου του 1940 έγινε η πρεμιέρα της ταινίας.
Μια διαφορετική προσέγγιση στον «Μεγάλο δικτάτορα» του Τσάρλι Τσάπλιν
από τον κριτικό Αντρέ Μπαζέν
Η επιτυχία του Σαρλό (του Αλητάκου) είχε πολλούς μιμητές. Κυρίως εφήμερους, αλλά κι έναν που η δημοτικότητά του δεν σταματούσε να αυξάνει από το 1932 και μετά. Αυτός δεν ήταν άλλος από τον Αδόλφο Χίτλερ, που σκόπιμα ή άθελά του έκλεψε τον τσαπλινικό μύστακα! Τι κάνει ο Σαρλό; Σκοπεύει να το ξανακερδίσει πίσω. Αλλά πώς, καθώς με τον καιρό το μουστάκι α λα Σαρλό έχει καταντήσει μουστάκι α λα Χίτλερ. Έτσι λοιπόν γίνεται Χίνκελ. Στην ουσία ένας συμπυκνωμένος Χίτλερ. Μας παρουσιάζει μια μαριονέτα, ένα νευρόσπαστο αλλά από το μουστάκι, το χρώμα των μαλλιών, το
θυμό, τη σκληρότητα, την παραφροσύνη του αναγνωρίζουμε τον Χίτλερ. Ο Τσάπλιν κλέβει όλη την περσόνα του δικτάτορα και ως κύριος της ύπαρξης Χίτλερ, τον μηδενίζει.Όλα αυτά για ένα μουστάκι; Κι όμως, θα ήταν αδύνατον να δημιουργηθεί ο Δικτάτορας αν είχαμε έναν Χίτλερ αγένιο ή αν ψαλίδιζε το μουστάκι του α λα Κλαρκ Γκέιμπλ. Στην περίπτωση αυτή, όλη η τέχνη του Τσάπλιν δεν θα είχε κατορθώσει τίποτα, μιας κι ένας Τσάπλιν χωρίς μουστάκι θα έπαυε να είναι ο Σαρλό. Αλλά κι ο Χίνκελ είναι περισσότερο γέννημα του Χίτλερ από όσο του Τσάπλιν. Η περίπτωση Χίνκελ, όμως, στηρίζεται στις μαγικές ιδιότητες που έχει αυτό το τριχωτό καλαμπούρι.
Ούτε το ταλέντο του μίμου, ούτε η ίδια η μεγαλοφυία του Τσάπλιν ήσαν αυτά που τον εξουσιοδότησαν να γυρίσει το Δικτάτορα. Τίποτ’ απ’ όλα αυτά, μόνο το μουστάκι. Ο Σαρλό περίμενε την κατάλληλη στιγμή και ήξερε πώς να πάρει πίσω το έχει του.
Ούτε το ταλέντο του μίμου, ούτε η ίδια η μεγαλοφυία του Τσάπλιν ήσαν αυτά που τον εξουσιοδότησαν να γυρίσει το Δικτάτορα. Τίποτ’ απ’ όλα αυτά, μόνο το μουστάκι. Ο Σαρλό περίμενε την κατάλληλη στιγμή και ήξερε πώς να πάρει πίσω το έχει του.
«Ο μεγάλος δικτάτωρ»
Η πρώτη ομιλούσα ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν, που γυρίστηκε 10 χρόνια μετά την εισαγωγή του ήχου στον κινηματογράφο, είναι ένα γενναίο και αμφιλεγόμενο έργο. Η παραγωγή του ξεκίνησε το 1937, μια εποχή που οι Αμερικάνοι έβλεπαν τον Χίτλερ σα σύμμαχο παρά σαν εχθρό, ενώ βγήκε στο σινεμά το 1940, πριν την είσοδο των ΗΠΑ στον Β’ Π.Π.
Σατιρίζοντας τον Αδόλφο Χίτλερ, ο Τσάπλιν παίζει ένα διπλό ρόλο: ως Αντενόιντ Χίνκελ, ο μεγάλος δικτάτορας του τίτλου και δεσποτικός ηγεμόνας της Τομανία και ως ένας εβραίος κουρέας που επιστρέφει από τα χαρακώματα και πάσχει από αμνησία.
Παίζοντας με τη συμπτωματική ομοιότητα του μυστακοφόρου Τσάπλιν με τον ίδιο τον Χίτλερ, «Ο μεγάλος δικτάτωρ» συχνά κατηγορήθηκε ότι προσπαθεί να κάνει κωμωδία την άνοδο των ναζιστών. Πράγματι, ο Τσάπλιν ισχυρίστηκε ότι ποτέ δε θα έκανε κωμωδία για τις γενοκτονίες, όταν έγινε γνωστή η αλήθεια για το Ολοκαύτωμα μετά την κυκλοφορία της ταινίας.
Αυτό που κάνει τόσο ισχυρή τη σάτιρα είναι η παιδικότητά της. Είναι η άρνησή της να δεχτεί το ναζισμό σαν κάτι άλλο πέρα από ένα εξωφρενικά κακόγουστο αστείο. Γελοιοποιώντας τις αντισημιτικές πολιτικές του κόμματος και υποβιβάζοντας τον Χίτλερ στο επίπεδο ενός κλόουν, «Ο μεγάλος δικτάτωρ» εκθέτει την παράλογη βάσητου φασισμού και σκάει τη φούσκα της αντιδραστικής μεγαλομανίας με εκκωφαντική οριστικότητα.Το αποτέλεσμα είναι μια εκπληκτική σάτιρα. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι ο Χίτλερ, ο Μουσολίνι και ο Φράνκο απαγόρευσαν την προβολή της.
Jamie Russell, BBC
Τσάρλι Τσάπλιν: Ο Μεγάλος Δικτάτορας
«Υπάρχουν μονάχα δύο σκηνοθέτες στον κόσμο. Και ο άλλος είναι ο Τσάρλι Τσάπλιν»
Μπέρτολτ Μπρεχτ
Ο Τσάρλι Τσάπλιν, υποδύεται έναν διπλό ρόλο σ’ αυτήν την πικρή κωμωδία: τον αρχηγό ενός φασιστικού κράτους (ένα πρόσωπο που ξεκάθαρα αναφέρεται στο Αδόλφο Χίτλερ) και έναν αθώο εβραίο κουρέα υπήκοο αυτού του κράτους. Επίκαιρος όσο ποτέ ο μεγαλύτερος κωμικός όλων των εποχών σκηνοθετεί μια εύστοχη και πικρή (παρόλα τα χρόνια που περάσαν) αντιπολεμική σάτιρα.
Ύστερα από είκοσι χρόνια σε ένα νοσοκομείο, υποφέροντας από αμνησία, ένας εβραίος κουρέας επιστρέφει στην πατρίδα του.
Εκεί όμως πολλά έχουν αλλάξει, καθώς ο παρανοϊκός δικτάτορας της Τομανίας, Αντενόιντ Χίνκελ, ο οποίος είναι ολόιδιος με αυτόν, σχεδιάζει να κατακτήσει τον κόσμο ξεκινώντας ταυτόχρονα μια μεγάλη εκστρατεία αντισημιτισμού. Όμως η ομοιότητα του ντροπαλού κουρέα με το μεγαλομανή δικτάτορα θα γίνει αιτία τρομερών παρεξηγήσεων…
Ο Τσάπλιν άρχισε για πρώτη φορά να επεξεργάζεται την ιδέα του Μεγάλου Δικτάτορα όταν ένας φίλος του, ο άγγλος σκηνοθέτης και παραγωγός Αλεξάντερ Κόρντα, του ανέφερε ότι η κινηματογραφική του περσόνα θύμιζε πολύ τον Αδόλφο Χίτλερ. Αργότερα έμαθε μάλιστα ότι είχαν γεννηθεί με μια εβδομάδα διαφορά, είχαν περίπου το ίδιο ύψος και βάρος και ότι και οι δύο μεγάλωσαν μέσα στη φτώχεια, ώσπου κατάφεραν να πετύχουν ο καθένας στο χώρο του.
Όταν πλέον ο Τσάπλιν άρχισε να πληροφορείται τις πολιτικές πεποιθήσεις του
Χίτλερ που βασίζονταν στο ρατσισμό και τις επεκτατικές ιδέες, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει την ομοιότητά τους αυτή προκειμένου να επιτεθεί στο Χίτλερ μέσω της ταινίας.Η παραγωγή του φιλμ ξεκίνησε το 1937, όταν λίγοι πίστευαν ότι ο Ναζισμός ήταν μια τόσο καταστροφική και ολοκληρωτική ιδεολογία, όπως αποδείχθηκε το 1940 που κυκλοφόρησε η ταινία. Ο ίδιος ο Τσάπλιν δήλωσε ότι αν γνώριζε την πραγματική έκταση των κτηνωδιών των Ναζί «…δε θα διακωμωδούσε ποτέ τη δολοφονική τους παράνοια». Σύμφωνα με ντοκουμέντα από τα γυρίσματα της ταινίας, ο Τσάπλιν άρχιζε να αισθάνεται ολοένα και πιο άβολα με το να σατιρίζει τον Χίτλερ όσο περισσότερα μάθαινε για τη δράση του Χίτλερ στην Ευρώπη. Τελικά η εισβολή στη Γαλλία τον ενέπνευσε να αλλάξει το τέλος της ταινίας και να συμπεριλάβει την περίφημη ομιλία. Αρχειακό υλικό αποκάλυψε ένα εναλλακτικό τέλος που απορρίφθηκε, όπου Γερμανοί εισβάλλουν σε ένα παραδοσιακό χορό. Ο Τσάπλιν έλεγε πως το κοστούμι του Χίνκελ τον έκανε να αισθάνεται πιο επιθετικός, ενώ κοντινοί του άνθρωποι τον θυμούνται να γίνεται πιο δύσκολος στη δουλειά τις μέρες που γύριζε τις σκηνές του στο ρόλο του δικτάτορα.
Όταν κυκλοφόρησε ο Μεγάλος Δικτάτωρ, ο Χίτλερ απαγόρευσε την προβολή του σε όλες τις χώρες που συνεργάζονταν με τη Γερμανία ή βρίσκονταν υπό την κατοχή της, στην Ισπανία μάλιστα προβλήθηκε μονάχα μετά το θάνατο του στρατηγού Φράνκο, το 1975! Όμως η περιέργεια έσπρωξε το Χίτλερ να εισάγει μια κόπια, την οποία πρόβαλε όχι μία, αλλά δύο φορές! Δυστυχώς η ιστορία δεν κατέγραψε τις αντιδράσεις του. Όταν το πληροφορήθηκε ο Τσάπλιν είπε: «Θα έδινα οτιδήποτε για να μάθω τι σκεφτόταν».
Παρά το μποϊκοτάζ, η ταινία προβλήθηκε μια φορά σε γερμανικό ακροατήριο. Κάπου στα κατεχόμενα Βαλκάνια, μέλη μιας αντιστασιακή οργάνωσης αντικατέστησαν την κωμική όπερα, που παιζόταν σε ένα στρατιωτικό κινηματογράφο, με μια κόπια του Μεγάλου Δικτάτορα που παρέλαβαν από την Ελλάδα. Έτσι μια ομάδα γερμανών στρατιωτών είχε την ευκαιρία να δει την ταινία.
Κάποιοι από αυτούς εγκατέλειψαν την αίθουσα μόλις συνειδητοποίησαν τι έβλεπαν, ενώ κάποιοι άλλοι άρχισαν να πυροβολούν την οθόνη.
Ενώ κυκλοφόρησε δεκατρία χρόνια μετά το τέλος της βωβής περιόδου, ο Μεγάλος Δικτάτωρ είναι η πρώτη ταινία, στην οποία ο Τσάπλιν χρησιμοποίησε όλες τις δυνατότητες που προσέφερε ο ομιλών κινηματογράφος. Υπήρξε υποψήφια για πέντε Όσκαρ: καλύτερης σκηνοθεσίας, πρωτότυπου σεναρίου, μουσικής, Β’ και φυσικά Α’ ανδρικού ρόλου για την υπέροχη ερμηνεία του Τσάρλι Τσάπλιν.
|
Τσάρλι Τσάπλιν
Βιογραφικό
Βιογραφικό
Γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1889 στο Walworth μια γειτονιά του Λονδίνου και πέθανε στις 25 Δεκεμβρίου 1977 στην Ελβετία. Ο Σερ Τσαρλς Σπένσερ Τσάπλιν ο νεότερος (Charles Spencer Chaplin Jr, 16 Απριλίου 1889 – 25 Δεκεμβρίου 1977), γνωστότερος με το υποκοριστικό Τσάρλι και, στην Ελλάδα κυρίως, με το προσωνύμιο “Σαρλό”, υπήρξε Άγγλος ηθοποιός και σκηνοθέτης, που μεγαλούργησε στις πρώτες δεκαετίες του Χόλυγουντ. Είναι χρονικά η πρώτη παγκόσμια αναγνωρίσιμη φιγούρα της κινηματογραφικής τέχνης, κυρίως μέσω του χαρακτήρα Σαρλό που ενσάρκωνε στις πρώτες ταινίες του.
Στο διάστημα 1912 – 1918 αξιοποίησε το ταλέντο του σε πολλές μικρές κωμωδίες του βωβού κινηματογράφου, δημιουργώντας τον τύπο του Σαρλό. Ο ίδιος όχι μόνο πρωταγωνιστούσε αλλά ήταν επίσης ο σεναριογράφος, σκηνοθέτης και συνθέτης της μουσικής των ταινιών του. Η παγκόσμια καταξίωση ήρθε μέσα από τις μεγάλου μήκους ταινίες του, όπως οι Μοντέρνοι Καιροί, Ο Μεγάλος Δικτάτωρ, Τα Φώτα της Πόλης, Ο κύριος Βερντού και άλλες, που τον κατέταξαν ανάμεσα στους σημαντικότερους δημιουργούς της έβδομης τέχνης.
Το 1952, στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου και της Μαύρης Λίστας, έπεσε σε δυσμένεια λόγω των αριστερών πολιτικών φρονημάτων του. Ενώ ταξίδευε προς το Λονδίνο, έμαθε την απόφαση του αμερικανικού Υπουργείου Δικαιοσύνης να άρει τη βίζα του και επομένως το δικαίωμα επιστροφής. Μετά από αυτό το γεγονός παρέμεινε οριστικά στην Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στο Βεβέ της Ελβετίας όπου πέθανε στις 25 Δεκεμβρίου του 1977. Στο διάστημα αυτό ταξίδεψε στην Αμερική μόνο μια φορά, το 1972, προκειμένου να παραλάβει το ειδικό Τιμητικό Όσκαρ για τη συνεισφορά του στην έβδομη τέχνη, κερδίζοντας το μεγαλύτερο σε διάρκεια χειροκρότημα της ιστορίας των βραβείων. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον έχει κατατάξει δέκατο στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.
Ενδεικτική φιλμογραφία
Ο μετανάστης , 1917
Το Χαμίνι (The Kid), 1921
Μια Γυναίκα από το Παρίσι (A Woman of Paris), 1923
Ο Χρυσοθήρας (The Gold Rush), 1925
Το Τσίρκο (The Circus), 1928
Τα Φώτα της Πόλης (City Lights), 1931
Μοντέρνοι Καιροί (Modern Times), 1936
Ο μεγάλος Δικτάτωρ (The Great Dictator), 1940
Ομιλία TΣΑΡΛΥ ΤΣΑΠΛΙΝ στα 70στά γενέθλια του..
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, μπόρεσα να καταλάβω
ότι ο συναισθηματικός πόνος και η θλίψη απλώς με προειδοποιούσαν
να μη ζω ενάντια στην αλήθεια της ζωής μου.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, κατάλαβα
σε τι δύσκολη θέση ερχόταν κάποιος, όταν του επέβαλα τις επιθυμίες μου.
Και όταν μάλιστα δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή και ούτε ήταν
έτοιμος ο άνθρωπός, ακόμα και αν αυτός ήμουν εγώ.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, έπαψα να λαχταρώ
για μια άλλη ζωή και έβλεπα γύρω μου ότι τα πάντα μου
έλεγαν να μεγαλώσω.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, κατάλαβα
ότι σε κάθε περίσταση ήμουν στο κατάλληλο μέρος
και πάντα στην κατάλληλη στιγμή.
Αυτό με έκανε να γαληνέψω.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΛΗΘΕΙΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, έπαψα
να στερούμαι τον ελεύθερο μου χρόνο και
κάνω μεγαλόπνοα σχέδια για το μέλλον.
Σήμερα κάνω μόνο ότι μου αρέσει και με γεμίζει χαρά,
ότι αγαπώ και κάνει την καρδιά μου να γελά.
Με το δικό μου τρόπο και με τους δικούς μου ρυθμούς.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, απελευθερώθηκα
από ότι δεν ήταν υγιεινό για μένα.
Από φαγητά, άτομα, πράγματα, καταστάσεις και
οτιδήποτε με απομάκρυνε από τον εαυτό μου.
Παλαιά αυτό το έλεγα «υγιή εγωισμό».
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΥΤΑΓΑΠΗ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, έπαψα
να έχω πάντα δίκιο. Έτσι έσφαλα πολύ λιγότερο.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΠΛΟΤΗΤΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, αρνήθηκα να συνεχίσω
να ζω στο παρελθόν μου και να ανησυχώ για το μέλλον μου.
Τώρα ζω κάθε μέρα την κάθε στιγμή που ξέρω ότι ΟΛΑ συμβαίνουν.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΠΛΗΡΟΤΗΤΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, συνειδητοποίησα
ότι, οι σκέψεις μου με έκαναν ένα άτομο μίζερο και άρρωστο.
Όταν επικαλέστηκα τη δύναμη της καρδιά μου η λογική μου βρήκε ένα πολύτιμο σύμμαχο.
Σήμερα αυτό το λέω ΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, κατάλαβα ότι, δεν
πρέπει να φοβόμαστε τις αντιπαραθέσεις, τις συγκρούσεις
και οποιαδήποτε προβλήματα αντιμετωπίζουμε με τον εαυτό μας ή με τους άλλους.
αυτό το λέμε ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ
Ξέρω ότι από τις εκρήξεις στο Σύμπαν γεννιούνται νέα αστέρια.
Σήμερα ξέρω ότι, ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΖΩΗ
ότι ο συναισθηματικός πόνος και η θλίψη απλώς με προειδοποιούσαν
να μη ζω ενάντια στην αλήθεια της ζωής μου.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, κατάλαβα
σε τι δύσκολη θέση ερχόταν κάποιος, όταν του επέβαλα τις επιθυμίες μου.
Και όταν μάλιστα δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή και ούτε ήταν
έτοιμος ο άνθρωπός, ακόμα και αν αυτός ήμουν εγώ.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, έπαψα να λαχταρώ
για μια άλλη ζωή και έβλεπα γύρω μου ότι τα πάντα μου
έλεγαν να μεγαλώσω.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, κατάλαβα
ότι σε κάθε περίσταση ήμουν στο κατάλληλο μέρος
και πάντα στην κατάλληλη στιγμή.
Αυτό με έκανε να γαληνέψω.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΛΗΘΕΙΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, έπαψα
να στερούμαι τον ελεύθερο μου χρόνο και
κάνω μεγαλόπνοα σχέδια για το μέλλον.
Σήμερα κάνω μόνο ότι μου αρέσει και με γεμίζει χαρά,
ότι αγαπώ και κάνει την καρδιά μου να γελά.
Με το δικό μου τρόπο και με τους δικούς μου ρυθμούς.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, απελευθερώθηκα
από ότι δεν ήταν υγιεινό για μένα.
Από φαγητά, άτομα, πράγματα, καταστάσεις και
οτιδήποτε με απομάκρυνε από τον εαυτό μου.
Παλαιά αυτό το έλεγα «υγιή εγωισμό».
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΥΤΑΓΑΠΗ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, έπαψα
να έχω πάντα δίκιο. Έτσι έσφαλα πολύ λιγότερο.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΑΠΛΟΤΗΤΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, αρνήθηκα να συνεχίσω
να ζω στο παρελθόν μου και να ανησυχώ για το μέλλον μου.
Τώρα ζω κάθε μέρα την κάθε στιγμή που ξέρω ότι ΟΛΑ συμβαίνουν.
Σήμερα ξέρω ότι αυτό το λέμε ΠΛΗΡΟΤΗΤΑ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, συνειδητοποίησα
ότι, οι σκέψεις μου με έκαναν ένα άτομο μίζερο και άρρωστο.
Όταν επικαλέστηκα τη δύναμη της καρδιά μου η λογική μου βρήκε ένα πολύτιμο σύμμαχο.
Σήμερα αυτό το λέω ΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ
Όταν άρχισα να αγαπώ τον εαυτό μου πραγματικά, κατάλαβα ότι, δεν
πρέπει να φοβόμαστε τις αντιπαραθέσεις, τις συγκρούσεις
και οποιαδήποτε προβλήματα αντιμετωπίζουμε με τον εαυτό μας ή με τους άλλους.
αυτό το λέμε ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ
Ξέρω ότι από τις εκρήξεις στο Σύμπαν γεννιούνται νέα αστέρια.
Σήμερα ξέρω ότι, ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΖΩΗ
πηγη:http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/05/24/great-dictator-se-epanekdosi-apo-tis-24-5-2012/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου