Η αριθμητική της απόγνωσης

                                                                               
                                                                                                           του Γιώργου Πήττα

Λοιπόν, «μολύβι και χαρτί η απόγνωση άνοιξε λαγούμι» που λέει και το άσμα. Και μιας που φτάσαμε ως εδώ, πρέπει να καθόμαστε να λέμε την Αλφαβήτα από την αρχή, να μηρυκάζουμε τα βασικά, μήπως αρχίσουμε όχι μόνο να καταλαβαίνουμε τι μας συμβαίνει, αλλά κυρίως μήπως βρούμε κανένα παράθυρο που μέχρι τώρα δεν είχαμε πάρει χαμπάρι, να τ’ ανοίξουμε για να μπει λίγο φως στα σκοτεινά δώματα της εποχής μας, ενώ όλα ταυτόχρονα μας δείχνουν το υπόγειο.
Και έχουμε τους πολίτες που χρωστάνε στις τράπεζες και το δημόσιο, και έχουμε τις χώρες που μαζί με τους πολίτες τους χρωστάνε στις ισχυρότερες χώρες, και έχουμε ακόμα πιο ισχυρότερες χώρες να χρωστάνε ακόμα πιο πολλά στον εαυτό τους και σε όλον τον κόσμο, αλλά ο κύκλος επιστρέφει όπως πάντα στους μικρούς κάθε είδους που πληρώνουν τον λογαριασμό.

Είπαμε. Άλφα, Βήτα, Γάμμα. Στο Γάμμα βέβαια, αν αφαιρέσεις ένα μ, εκτρέπεται η λέξη στο β ενικό προστακτικής ενεστώτα του ρήματος γαμώ. Το ζήτημα είναι Ποιος, ποιόν. Τίποτα άλλο.
Σε αυτό η γραμματική δεν βοηθά. Τα μαθηματικά, στα οποία ήμουν ανέκαθεν άθλιος όμως κάτι δείχνουν.
Μολύβι και χαρτί λοιπόν, έχουμε και λέμε:
Το ετήσιο κόστος του παγκοσμίου εμπορίου όπλων.
Δύο τρισεκατομμύρια εκατόν πενήντα επτά δισεκατομμύρια και εκατόν εβδομήντα εκατομμύρια δολάρια.
Μετά:
Το ξέπλυμα του βρώμικου χρήματος σε ετήσια παγκόσμια κλίμακα.
Δύο τρισεκατομμύρια επτακόσια δισεκατομμύρια δολάρια και κάτι εκατομμύρια ψιλά.
Στη συνέχεια:
Παγκόσμια ετήσια φοροδιαφυγή προσδιορισμένη στο μεγάλο κεφάλαιο.
Τρία τρισεκατομμύρια και πλέον δολάρια σε ετήσια βάση.Να διευκρινίσω εδώ, για να καταλάβουμε και εσείς και εγώ περί τίνος πρόκειται, πως ένα τρισεκατομμύριο είναι χίλια δισεκατομμύρια καθώς ένα δισεκατομμύρια είναι εκατό εκατομμύρια (ζαλίζομαι).
Παρακάτω:
Κρυφοί λογαριασμοί στις Ελβετικές τράπεζες.
Φέρονται να ξεπερνούν τα Δύο τρισεκατομμύρια διακόσια δισεκατομμύρια δολάρια.Μόνο από την Ινδία, η κάθετα ανερχόμενη νέα οικονομική τάξη έχει καταθέσεις στην Ελβετία που είναι πάνω από ένα τρισεκατομμύριο τετρακόσια δισεκατομμύρια δολάρια.
Το εμπόριο ναρκωτικών, όσο μπορεί να υπολογισθεί χονδροειδώς με τις αποκλίσεις να «αδικούν» τα πραγματικά νούμερα:
Τετρακόσια δισεκατομμύρια δολάρια τουλάχιστον.

Το εμπόριο ανθρώπων, το γνωστό trafficking:
Πάνω από Σαράντα δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.

Αφήνω εδώ το μολύβι και το χαρτί, είχα σκεφτεί να κάνω μία άθροιση αλλά ομολογώ πως δεν μπορώ ήδη έχω αλληθωρίσει με αυτούς τους αριθμούς.
Αριθμοί που κάνουν εγκληματική προσβολή την ύπαρξη έστω και ενός (1) πενόμενου στον πλανήτη ολόκληρο. Αριθμοί που κάνουν εξωφρενική την περίπτωση να υπάρχει ένας (1) άνθρωπος χωρίς πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, σε σχολείο, σε στέγαση, σε μεταφορές και πάει λέγοντας.
Για έναν μιλάω. Όχι για τις στρατιές των ανέστιων στη δύση, όχι για τις στρατιές των εξαθλιωμένων του τρίτου κόσμου, όχι για τους καθημερινούς αυτόχειρες της απελπισίας της ανεργίας και του εξευτελισμού.
Ο κος Παναγιώτης Σταυρινίδης, από το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας, συζητώντας αυτούς τους αριθμούς αναρωτήθηκε προχτές σε μια κουβέντα που είχαμε: «Παγκόσμια Οικονομική Κρίση και πώς να την αντιμετωπίσετε: Μείωση του μισθού των εργαζομένων και μείωση των συντάξεων. Γιατί μου φαίνεται ότι κάτι δεν πάει καλά;»
Σκεφτόμουν το ερώτημα του και τελικά ήρθε η σειρά μου να αναρωτηθώ.
Μήπως τελικά δεν υπάρχει διόλου κρίση;
Γιατί από ότι βλέπω, ο Γεώργιος ο Παπανδρέου ο λεγόμενος και Μικρός είχε δίκιο:
«Λεφτά, υπάρχουν» Και μάλιστα πάρα, μα πάρα πολλά. Και αν το καλοσκεφτεί κανείς διπλά, θα συνειδητοποιήσει πως όχι μόνο υπάρχουν λεφτά, αλλά ακριβώς αυτά τα λεφτά, κυβερνάνε-αφού δεν τα πειράζει κανένας.
Αυτά τα λεφτά: Το εμπόριο όπλων, το εμπόριο ναρκωτικών, οι τεράστιοι παγκόσμιοι φοροφυγάδες, τα παγκόσμια πλυντήρια, το human trafficking, οι κρυφοί λογαριασμοί.
Αυτά τα λεφτά είναι στην ουσία και οι περίφημες Αγορές. Τα Markets. Χωρίς αυτά, δεν μπορούν να υπάρξουν, από εκεί προέρχονται τα κεφάλαια διακίνησης των Αγορών.
Όλοι μαζί, το εκπληκτικό 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, απέναντι στο 99%.
Όχι, δεν είναι πως πάει κάτι «λάθος». Είναι πως όλα, βρίσκονται ακριβώς ανάποδα από όπως θα έπρεπε να είναι –που έλεγε και ο αείμνηστος πατέρας μου, που τον έβρισκα τότε μουρμούρη.
Γιατί όταν ο Σεργκέι Παρατζάνοφ μπαινόβγαινε στις φυλακές της Σοβιετικής Ένωσης, ο κόσμος είναι «ανάποδα». Για τον κάθε Παρατζάνοφ μιλάω. Και στα ερείπια αυτής της Σοβιετικής αυταρχίας είναι που τώρα κάνει το παιχνίδι της η Ρωσική Δημοκρατία με τα ίδια «ηθικά» υλικά.
Γιατί όταν η Ευρώπη έχει ήδη μετατραπεί σε ένα πραγματικό δημοσιονομικό Νταχάου τινάζοντας στον αέρα την μόνη ειρηνική απάντηση που είχε υπάρξει προς τον εθνικισμό και την φοβικότητα –και εννοώ την Ευρωπαϊκή Ένωση στο αυθεντικό της όραμα, όλα είναι και πάλι ανάποδα. ( το «δημοσιονομικό Νταχάου» κάπου το είδα μου άρεσε και το κράτησα-δεν θυμάμαι δυστυχώς που, απολογούμαι)
Όταν το Newsweek τη μία μέρα έχει εξώφυλλο την κυρία Μέρκελ περίπου ως δράκουλα με τον τίτλο «Achtung! It’s Angela» και την επόμενη κυκλοφορεί το Time με πρόσωπο της χρονιάς τον Ανώνυμο Εξεγερμένο με την κουκούλα, σίγουρα, κάτι πολύ σοβαρό συμβαίνει. Και αυτό που συμβαίνει, είναι πως το ίδιο το σύστημα αντιλαμβάνεται το «λάθος». Το «σύστημα» όμως δεν είναι ένα ενιαίο και αρραγές.
Από τους «συστημικούς» δημοσιογράφους ενός Time μέχρι τους έξαλλους ακροδεξιούς του Tea Party που θα έστελναν ευχαρίστως τους καταληψίες της Wall Street στο θάλαμο αερίων, η απόσταση είναι τεράστια.
Μολύβι και χαρτί. Θυμηθείτε τους αριθμούς στην αρχή του άρθρου. Μόνο που δεν είναι καινούργιοι. Σε όλες τις εποχές, οι αναλογίες αυτές ήταν πάνω κάτω. Και αυτό εδώ το αντιφατικό πιθήκι, που γέννησε έναν Beethoven τέτοιες μέρες το 1770 κι’ άλλους πολλούς Ανθρώπους με Α, την ίδια στιγμή, ανακυκλώνει μονότονα την καταστροφική του διαδρομή. Ιστορία. Με τη συλλογικότητα ως έννοια ευθύνης κατακερματισμένη και στιγματισμένη και το 1% να κάνει το παιχνίδι στους αιώνες των αιώνων. Τι μένει; Μένει η ανάκτηση της συλλογικότητας ως αλληλεγγύη, μένει όμως και η τεράστια ευθύνη του κάθε ενός ως προς τον εαυτό του για εξέλιξη. Έτσι ήταν πάντα, γιατί –νομίζω- δεν μπορεί να είναι αλλιώς. Εκτός αν, το 99% συνειδητοποιήσει τους αριθμούς και τι σημαίνουν. Αλλά, αυτό δεν έγινε ποτέ.
Ούτε μπορεί να γίνει. Και εδώ, ξεκινά άλλη συζήτηση.

ΥΓ: Διάβασα πρόσφατα μία έρευνα της Κάπα Research σύμφωνα με την οποία οι νέοι άνθρωποι απαξιώνουν πλέον πλήρως όλα τα παραδοσιακά Μέσα Ενημέρωσης και εμπιστεύονται το διαδίκτυο καθώς μέσα από αυτό ανταλλάσουν πληροφορίες στο πλαίσιο των «κοινοτήτων» τους στα διάφορα δίκτυα. Η έρευνα προκάλεσε ανησυχία σε κύκλους της «Αγοράς». Και αναρωτήθηκαν κάποιοι αν τα παραδοσιακά Μέσα θα ανακτήσουν το χαμένο κύρος τους. Θέτουν το ερώτημα στο Ελληνικό πλαίσιο, και εκεί κάνουν (και αυτοί ) το λάθος. Δεν υπάρχει κανένα Ελληνικό πλαίσιο. Υπάρχουν ιδιαιτερότητες, ναι, αλλά το «πλαίσιο» σε όλα όσα συμβαίνουν, είναι παγκόσμιο. Δεν υπάρχουν απόλυτα ειδικά τοπικά φαινόμενα. Η παγκοσμιοποίηση είναι μη αντιστρέψιμη κατάσταση και τα σύνορα, όλο και πιο δυσδιάκριτα θα γίνονται μέχρι να εξαφανιστούν τελείως. Η πάλη-νομίζω- δεν μπορεί να είναι κατά της παγκοσμιοποίησης γενικά, αλλά αυτής της παγκοσμιοποίησης που εξελίσσεται με τους όρους των ελάχιστων. Το 99% είναι ένα τσουνάμι σε ύπνωση. Που έχει αρχίσει να ξυπνά. Αλλά, θα πάρει πάρα πολύ καιρό για να αντιστρέψει την πορεία του κόσμου.
Είναι σαν το υπερωκεάνιο. Για να έχει στρίψει στη νέα του πορεία πλήρως αρχίζει να στρίβει τιμόνι πολύ ώρα νωρίτερα. Και στην περίπτωση μας, το υπερωκεάνιο, είναι τα χιλιάδες χρόνια γνωστής ιστορίας που κουβαλάει στην πλάτη του και στη μνήμη του το…πιθήκι. Μια ιστορία γεμάτη από αριθμητική της απόγνωσης.
tweetter@pittasgeorge