Ηθοποιός, ο νέος «προλετάριος»
Σε ένα επάγγελμα που μαστίζεται ανελέητα από την ανεργία ο ηθοποιός που εργάζεται ανήκει πλέον στην κατηγορία του νέου «καλλιτεχνικού προλεταριάτου» που προσπαθεί να επιβιώσει με τρεις και εξήντα σε μια δουλειά που απαιτεί όλες τις δυνάμεις του.
Ανάμεσα στις αχαρτογράφητες ακόμα στρατιές των άνεργων ηθοποιών που αυξάνονται μέρα με την ημέρα και αγγίζουν πλέον εφιαλτικά ποσοστά που ξεπερνούν το 80%, όσοι βρίσκουν δουλειά θα πρέπει να κάνουν τάμα στην Παναγία. Εκείνοι που υπογράφουν σύμβαση με τις κρατικές σκηνές αισθάνονται τόσο τυχεροί λες και έχουν κερδίσει το λαχείο. Συνεργάζονται με το καλύτερο ανθρώπινο δυναμικό του εγχώριου και συχνά διεθνούς θεατρικού τοπίου και έρχονται σε επαφή με σπουδαία κείμενα και ρόλους. Όσοι έχουν βρει δουλειά στα ιδιωτικά θέατρα αισθάνονται επίσης προνομιούχοι αφού δεν θα αναγκαστούν να δουλέψουν γκαρσόνια και σερβιτόρες τώρα που η τηλεόραση έκλεισε όλες τις πόρτες. Είναι, όμως, έτσι τα πράγματα ή άνθραξ ο πολυθρύλητος θησαυρός της εργασίας όταν ο Έλληνας ηθοποιός της εποχής του μνημονίου πρέπει να βάζει πλέον χρήματα από την τσέπη του για να διατηρήσει τη δουλειά του;
Η σκληρή αλήθεια
Ας πάρουμε τους πιο τυχερούς. Ο μισθός του απλού ηθοποιού του Εθνικού θεάτρου δεν ξεπερνάει τα 1300 μικτά ευρώ μηνιαίως μετά από τις περικοπές που προηγήθηκαν τους προηγούμενους μήνες (από αυτό το ποσόν θα πρέπει να αφαιρεθούν οι κρατήσεις του ΙΚΑ που φτάνουν στο 19,45% και ο φόρος) για μια εργασία σκληρή και χωρίς «λουφαρίσματα», με πολύωρες καθημερινές πρόβες, 7ωρες γενικές δοκιμές και 7 έως 8 παραστάσεις την εβδομάδας διάρκειας πολλές φορές άνω των 2,5 ωρών. Στις αμοιβές των ηθοποιών που προκύπτουν απ’ τις συμβάσεις τους (5μηνες και 8μηνες) δεν συνυπολογίζεται ο χρόνος του προσωπικού διαβάσματος και της συνεχούς ενημέρωσης, αναγκαίες προϋποθέσεις επαγγελματικής επιβίωσης ενός σοβαρού ηθοποιού καριέρας, το ψυχικό και οικονομικό κόστος του επαγγελματία που καλείται τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο να ψάχνει για δουλειά και το ξεροστάλιασμα στην ουρά για μια ακρόαση-όποτε γίνονται- μαζί με άλλους 300 και 400 συναδέλφους για να επιλεγούν, τελικά, το πολύ 10 για μια παράσταση… Επίσης, κανένας δεν ασχολείται με το γεγονός ότι δεν υπάρχει επαρκής δωρεάν θεατρική παιδεία στη χώρα αφού οι δύο δωρεάν κρατικές σχολές, του Εθνικού Θεάτρου και του ΚΘΒΕ, δεν δέχονται παραπάνω από 15 σπουδαστές για κάθε έτος σπουδών. Κι αν όλα τα παραπάνω αφορούν τους τυχερούς ηθοποιούς των κρατικών σκηνών, μπορεί εύκολα να αντιληφθεί κανείς τι τραβάει ένας νέος ηθοποιός στα ιδιωτικά θέατρα, όπου κυριαρχούν οι ανελέητοι όροι της αγοράς, με βασικό μισθό γύρω στα 860 ευρώ μικτά, με πρόβες που πολύ συχνά δεν πληρώνονται, με βιβλιάρια ασθενείας χωρίς σφραγίδες και με αφεντικά που σε ρωτούν σε πιο σήριαλ έπαιξες για να σκεφτούν αν θα σου δώσουν το ρόλο. Όσο για τα λεγόμενα «ποιοτικά» θέατρα της πιάτσας, οι περισσότεροι θιασάρχες συμπεριφέρονται το ίδιο αν όχι και χειρότερα με τους εμπορικούς επιχειρηματίες, βαφτίζοντας συχνά ως συμπαραγωγές παραστάσεις από τις οποίες, αφαιρουμένων των εξόδων (φως, νερό, υποτυπώδης θέρμανση) και μέρους των εισιτηρίων, δεν μένει σχεδόν τίποτα για τους συντελεστές.
Περιοδείες από την τσέπη τους
Αλλά το πράγμα έχει και συνέχεια. Σύμφωνα με την τελευταία εγκύκλιο που έστειλε το Υπουργείο Οικονομικών για τα εκτός έδρας των κρατικών σκηνών, ο έλληνας ηθοποιός σήμερα δικαιούται 71 ευρώ για να καλύψει τα έξοδα μετακίνησης, διατροφής και ξενοδοχείου σε τουριστικές περιοχές με ακριβό κόστος διαβίωσης, όπως για παράδειγμα η Επίδαυρος κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τους φτάνουν; Μάλλον ανέφικτο ακούγεται όταν το κόστος διαμονής στην Επίδαυρο είναι περίπου 70 ευρώ το δίκλινο (στο Λιγουριό περίπου 60) και για να φας δύο κανονικά γεύματα την ημέρα χρειάζεσαι περίπου 30 ευρώ. Για έξοδα βενζίνης και τα διόδια ούτε λόγος. Θα πρέπει να πληρωθούν από την τσέπη τους...
«Απόρροια αυτής της εξευτελιστικής κατάστασης είναι ο Νόμος 3899 του 2010 που εξομοιώνει στα κρατικά θέατρα με τις ΔΕΚΟ. Οι περικοπές των εκτός έδρας θα έχουν ως αποτέλεσμα να μη γίνουν περιοδείες. Σήμερα είναι όλα στον αέρα», μας είπε ο κ. Μάκης Σπετσιέρης, Πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στο Εθνικό Θέατρο. Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής κ. Γιάννης Χουβαρδάς, εμφανώς ανήσυχος από το συνεχόμενο τσουνάμι των περικοπών, μας δήλωσε: «Το θέμα είναι όντως πολύ σοβαρό και επείγον. Κάνουμε όλες τις κινήσεις που απαιτούνται από κοινού με το ΚΘΒΕ (Υπουργείο Οικονομικών και ΥΠΠΟΤ) και ελπίζουμε σε άμεσο θετικό αποτέλεσμα. Στην αντίθετη περίπτωση, που απεύχομαι, τα Κρατικά Θέατρα θα μπουν σε κυκεώνα».
Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ΚΘΒΕ Σωτήρης Χατζάκης, ο οποίος τάσσεται συνολικά στο πλευρό των εργαζομένων μας δήλωσε: «Το καθεστώς των ΔΕΚΟ δεν λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες των κρατικών σκηνών, οι οποίες δεν είναι κερδοφόρες επιχειρήσεις εκ του ιδρυτικού νόμου τους αλλά οργανισμοί με στόχο την πνευματική ανάπτυξη και παιδεία της κοινωνίας. Οι εργαζόμενοι με συμβάσεις στα κρατικά θέατρα δεν μπορούν να υφίστανται τις περικοπές των δημόσιων υπαλλήλων που είναι μόνιμοι. Έχουμε ζητήσει μαζί με τον κ. Χουβαρδά να αρθεί άμεσα η εγκύκλιος που εξομοιώνει τα εκτός έδρας των ηθοποιών με αυτά των δημόσιων υπαλλήλων, όπως και ο νόμος περί ΔΕΚΟ. Αυτή τη στιγμή όλοι ετοιμαζόμαστε για περιοδείες, έχουμε συμβόλαια και ρήτρες που θα πρέπει να πληρωθούν. Ο μετεωρισμός από τις συνεχείς αλλαγές των συνθηκών εργασίας που έχουν συντρίψει όλα τα δεδομένα, έχει εξουθενώσει τους εργαζόμενους»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου